Abstract:
نمادها و نشانهها در تاریخ اساطیری و روایی هر ملل دارای مفاهیم و معانی خاصی بودهاست و هریک از آنها داستانها، تفکرات و باورهایی را به خود اختصاص دادهاند. در این میان، ابزاری همچون عصا یا دبوس که امروزه معنای مشخصی را به ذهن متبادر میسازد، در عصر باستانی و در روایات دینی و غیرِدینی معانی و کارکردهای متفاوت و متعددی داشتهاست. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی آن است که دریابد عصا در تمدنها و باورهای مختلف باستانی دارای چه کارکردهایی بوده و چگونه نمادی به شمار می رفتهاست؟ همچنین این ابزار در شکل انتزاعی و ملموس خود، در دست صاحبان قدرت (شهریاران) و اصحاب دین (رهبران دینی) هریک نشانگر چه مفاهیمی بوده و در نقوش و نگارهها و باورهای دینی چگونه تصویر و معرفی میشود ؟ بدین سان با مطالعه و بررسی متون تاریخی و نگارههای باستانی و همچنین، با رجوع به روایات اساطیری و دینی، یافتههای پژوهش پیشِ رو با رویکردی توصیفی- تحلیلی، حاکی از آن است که عصا/ دبوس در دنیای مادی، در دست افراد، نشانگر شوکت، قدرت دنیوی و دینی بوده و بهعنوان نماد قدرت ایزدی، همواره در دست ایزدان مشاهده میشود و با این ابزار است که ایزدان و نمایندگان آنها در روی زمین، به تحقق آمال خود میپردازند. از طرفی عصا در دست صاحبمنصبان نشانگر نقش رهبری و ریاست آنها و همچنین در مواردی، سمبل فرزانگی، آزمودگی و کهنسالی است.
Machine summary:
بر اين اساس ، پژوهش حاضر در پي آن است که دريابد عصا در تمدن ها و باورهاي مختلف باستاني داراي چه کارکردهايي بوده و چگونه نمادي به شمار مي رفته است ؟ همچنين اين ابزار در شکل انتزاعي و ملموس خود، در دست صاحبان قدرت (شهرياران ) و اصحاب دين (رهبران ديني) هريک نشانگر چه مفاهيمي بوده و در نقوش و نگاره ها و باورهاي ديني چگونه تصوير و معرفي ميشود ؟ بدين سان با مطالعه و بررسي متون تاريخي و نگاره هاي باستاني و همچنين ، با رجوع به روايات اساطيري و ديني، يافته هاي پژوهش پيش رو با رويکردي توصيفي- تحليلي، حاکي از آن است که عصا/ دبوس در دنياي مادي، در دست افراد، نشانگر شوکت ، قدرت دنيوي و ديني بوده و به عنوان نماد قدرت ايزدي، همواره در دست ايزدان مشاهده ميشود و با اين ابزار است که ايزدان و نمايندگان آنها در روي زمين ، به تحقق آمال خود ميپردازند.
(بريان ،١٣٧٧، ج ١: ٥٤٠؛ کومن ، ١٣٨٣ :٢٠٣-٢٠٤) عصا، به عنوان «نماد قدرت ايزدي»، همواره در دست ايزدان مشاهده ميگردد و با اين ابزار است که ايزدان به تحقق آمال خود ميپردازند و جالب توجه ، اين است که در اساطير ملل کهن و در انديشۀ تمدن هاي باستاني، اعتقاد به عصاي ايزدي يا دبوس فرمانروايي، به عنوان باوري مشترک مطرح است ؛ به گونه اي که در يونان ، زئوس خداي برتر، به عنوان خداي آسمان ، هوا، تندر، آذرخش و فرمانرواي انسان شناخته ميشود و از ويژگيهايش دارندگي عصاي اقتدار است .