Abstract:
مشارکت سیاسی بدون عنصر آزادی امکان ندارد و جامعه‌ای که این حق را تجربه کند، درصدی از آزادی سیاسی را به دست آورده است. سوال اصلی این نوشتار بر گرد راهبرد مشارکت سیاسی و نقش آن در تامین آزادی سیاسی از منظر قرآن‌کریم است که با روش تحلیلی و توصیفی سامان می‌گیرد. هدف، بررسی جایگاه حق مشارکت سیاسی شهروندان و نسبت آن با آزادی سیاسی از منظر قرآن کریم است. در پاسخ باتوجه‌به تمهید نظری و اموری مانند رابطه تعاملی حق مشارکت و تکلیف، همزادی مشارکت و آزادی سیاسی و حق مشارکت برابر، می‌توان مراحل پیوند مشارکت سیاسی و نقش آن در آزادی را در سه مرحله رصد کرد: مشارکت سیاسی در کسب قدرت که همراه با مشارکت مثبت برای تشکیل دولت اسلامی و مشارکت منفی برای رویارویی با نظام ستم است؛ مشارکت سیاسی در تثبیت قدرت که با حقوقی مانند حق تعیین سرنوشت، حق انتخابگری و حق انتخاب شدن همراه است؛ مشارکت سیاسی در نظارت بر قدرت که در بستر آزادی رخ می‌دهد و با امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر عملیاتی می‌شود. نوآوری نوشته ازآن‌جهت است که تلاش شده است نقش حق مشارکت در آزادی سیاسی در مراحل مختلف از منظر کلام الهی بررسی شود.
Machine summary:
در پاسخ به اين پرسش ، تأکيد شده است که باتوجه به مباني نظري مانند رابطۀ تعاملي حق مشارکت و تکليـف ، همـزادي مـشارکت و آزادي سياسي و مشارکت برابر، حوزههاي مشارکت سياسي و آزادي را ميتوان در سه عرصه رصد کرد: مشارکت سياسي در کسب قدرت که همراه با مشارکت مثبت براي تشکيل دولت اسلامي و مشارکت منفي براي رويارويي با نظام ستم اسـت ؛ مـشارکت سياسـي در تثبيـت قدرت که با حق تعيين سرنوشت ، حق انتخابگري و انتخاب شدن همـراه اسـت ؛ مـشارکت سياسي در نظارت بر قدرت که با امربه معروف و نهيازمنکر عملي ميشود و نشان از نقش راهبردي انواع مشارکت در تأمين آزادي سياسي دارد.
براسـاس کاوش نويسنده، اين تقسيم بندي و مراحل سه گانه در ادبيات مشارکت سياسي وجود نـدارد، اما به نظر مي رسد مهم ترين عرصه هاي مـشارکت را کـه بيـشترين حـضور و ظهـور را دارد، مي توان در اين سه عرصه دنبـال کـرد؛ زيـرا مـشارکت و همراهـي مـردم، يـا بـراي تـشکيل حکومت و کسب قدرت است ، يا براي تثبيت و نهادينه سازي آن يا با نظارت بر روند اعمال قدرت اين امر اجرايي مي شود.
الف ) مشارکت مثبت : تشکيل دولت اسلامي در قرآنکريم ، همۀ مردم مورد خطاب آيات الهي قرار دارند و بر اصل تعاون و همکـاري در امر نيک و مشارکت عمومي تأکيد شده است و به ضرورت ميدانيم کـه بـراي ايجـاد نظـام سياسي، شهروندان بايد دست به دست هم دهند و براي به دست آوردن قدرت و جريـان آن در جهت ارزشهاي مطلوب تلاش کنند؛ امري نيک که با آن، زمينه براي بـسياري از امـور نيک ديگر فراهم ميشود.
(
, 
, 
)
