Abstract:
در این مقاله، ایمان، چیستی ایمان، ویژگیها، مبانی، اصول و آثار آن بهعنوان منبع قدرت نرم در چارچوب گفتمان شیعه با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با روش اسنادی تحلیل شده است.امروزه در ادبیات سیاسی و اجتماعی از فتحالاذهان و فتحالقلوب بهعنوان قدرت نرم یاد میشود. هر نوع نفوذ بر قلوب و اذهان در جهانهای اجتماعی مختلف نیاز به منابعی دارند. در جهان اجتماعی شیعه، ایمان با چهار پایه و بنیان خود، یکی از منابع جهان اجتماعی شیعه است. در این مقاله، عامل نفوذ بر قلوب، «حب و الفت» و عامل نفوذ بر اذهان، «قطع و یقین» ذکر شده است. روح، از آن جهت که درک میکند و یقین حاصل میکند، دارای قوّه عقل است و ذهن، از آن جهت که حالات گوناگون را تجربه میکند، دارای قلب است. بین ذهن و قلب، تعامل وجود دارد. وقتی قدرت نرم واقعی شیعه در ذهن افراد شکل میگیرد که شخص از طریق ذهن به صحت آن، یقین و از طریق قلب، آن را دوست داشته باشد و باور کند. خداوند آرامش را بر قلوب مؤمنین انزال میکند. انسانهای مؤمن از طریق ترکیب آرامش قلب با یقین ذهن، بر اذهان و قلوب دیگران نفوذ میکنند. چهار عنصر صبر، عدل، جهاد و یقین، بهعنوان بنیانهای ایمان، با روشهای مختلف بر نفوذ بر قلوب یاری میرسانند.
This paper, with a descriptive-analytical approach and documentary method, analyzes the faith, the nature of faith, its characteristics, its foundations, its principles and its effects as a source of soft power in the framework of Shiite discourse. Today, in the political and social literature, conquering minds and conquering hearts are considered as soft power. Any kind of influence on hearts and minds in different social worlds requires resources. In the Shia social world, faith with its four foundations, is one of the sources of the Shia social world. In this article, "Hubb and Ulfa" have been mentioned as, and "Qat and Yaqin" considered as the influence factor on hearts. The soul, because it understands and becomes sure, has the power of reason, and the mind has a heart because it experiences different states. There is an interaction between mind and heart. When the true Shia's soft power is formed in the minds of individuals that one will believe in its correctness through the mind and love it through the heart. God sends down the tranquility into the hearts of the believers. Faithful humans penetrate the minds and hearts of others by combining serenity of the heart with the certainty of the mind. The four elements of patience, justice, jihad, and certainty, as the foundations of faith, help to penetrate the heart through various methods.
Machine summary:
ایمان، بهعنوان قدرت نرم در اسلام دارای عناصر صبر، یقین، جهاد و عدالت است که توانایی نفوذ در دیگران را بدون تهدید، ترس و اغوا فراهم میکند.
دین اسلام، در طول سایر ادیان آسمانی و تعالیبخش آموزههای پیامبران الهی و برخوردار از ظرفیتهای معنوی معرفتی تمام ادیان ابراهیمی است که بر مبنای ارزشها و عقاید خود یک نظام جهانی را تعریف کرده و با ایجاد قدرت نرم ایمان در اذهان و قلوب مردمانش، مسیر حرکت بهسوی آن نظام را در عبور از شرایط متغیر و متحول اجتماعی ترسیم میکند.
اختیاریبودن ایمان آنجا که دین و مذهب با روح و فکر مردم سروکار دارد و اساس و شالودهاش بر ایمان و یقین استوار است، خواهناخواه راهی جز منطق و استدلال نمیتواند داشته باشد و جملۀ «لا إکراه فی الدین» (بقره: 257) درواقع اشارهای به همین امر است.
براساس این بیان، درواقع میوۀ یقین، همان حقیقت عمل است که پس از ایمان به اسلام و رسولالله9 و امامان7 حاصل میشود و هر فردی در حد یقین و باور خود، تسلیم خدا و رسول او بوده و به آنچه فرمودهاند، عمل میکند.
براساس مفاد آیات، همۀ مرارتها و سختیهای اطاعت فرمان خدا برای انسان سهل و گوارا میشود؛ زیرا بهمقتضای «والله یعلم و أنتم لا تعلمون» (آلعمران: 66) میداند که خداوند آگاه از همهچیز و رحمان و رحیم نسبت به بندگانش در هر یک از دستوراتش، مصالحی دیده است که مایۀ نجات و سعادت بندگان است و به این ترتیب، بندگان مؤمن همۀ این دستورات را مانند داروهای شفابخش مینگرند و با جان و دل آن را پذیرا هستند (مکارم شیرازی، 1374، ج 2: 109).