Abstract:
این پژوهش امکان رفتار غیرخطی عبور نرخ ارز در اقتصاد ایران را با توجه به وضعیت تولید بررسی میکند. تحقیقات نشان میدهد که تاکنون این موضوع برای اقتصاد ایران برای رژیمهای رونق (تولید بالا) و رکود (تولید پائین) بررسی نشده است. در جهت پر کردن این خلاء در ادبیات اقتصاد ایران، یک الگوی خودتوضیح برداری ساختاری آستانهای با بکارگیری دادههای ماهیانه برای دورهی 1395-1381 برآورد شده است. بردار متغیرها شامل نرخ ارز، شاخصهای قیمت کالاهای وارداتی، قیمت تولیدکننده، قیمت مصرفکننده، تولیدات صنعتی و نرخ سود بانکی است. از شاخص تولیدات صنعتی بهعنوان متغیر آستانه استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تکانه مثبت نرخ ارز در هر دو رژیم تولید بالا و پائین باعث رشد شاخصهای قیمت کالاهای وارداتی، قیمت تولیدکننده و قیمت مصرفکننده میشود. امّا بر اساس توابع ضربه-واکنش، عکس العمل قیمت کالاهای وارداتی، قیمت تولیدکننده و قیمت مصرفکننده به تکانه نرخ ارز در رژیم رونق محصول شدیدتر از رکود است. بر اساس یافتهها، عبور نرخ ارز در اقتصاد ایران رفتار غیرخطی و ناقص دارد. نتایج بیانگر اهمیّت توجه سیاستگذاران اقتصادی به تفاوت اثرات تکانه ارزی بر شاخصهای قیمتی در وضعیتهای رونق و رکود است.
The purpose of this study is to investigate the possibility of non-linear behavior of exchange rate pass-through in the states of boom and recession in Iran. To the best of our knowledge, this issue has not studied for Iran. To this end, using monthly data for the period of 2002:4-2017:3, we estimate a structural threshold vector autoregressive (STVAR) model. Our endogenous variables include exchange rate, import price index, producer price index, consumer price index, industrial production index, and the interest rate. The results show that an increase in exchange rate has positive impacts on import price, producer price and consumer price indices. The impulse-response functions indicate that the reactions of the import price, the producer price and the consumer price to exchange rate shock are higher in the boom than that in the recession. Hence, our finding confirms the non-linear behavior of the exchange rate pass-through in Iran. Moreover, the degree of exchange rate pass-through in Iran is incomplete. The results show that the policymaker should take into consideration the importance of non-linear behavior of exchange rate pass-through when conducting an exchange rate policy in Iran
Machine summary:
اما در الگوهاي خطي ، واکنش قيمت ها نسبت به تکانه نرخ ارز، مستقل از شرايط رکود و رونق توليد در نظر گرفته ميشود و در نتيجه آنها نميتوانند عدم تقارنهاي ناشي از رفتار عبور نرخ ارز در وضعيت هاي گوناگون فعاليت هاي اقتصادي 1 Exchange Rate Pass-through ٢ براي آشنايي با عوامل موثر بر نرخ ارز به ساير منابع مانند عرب مازار و گلمرادي (١٣٨٩) مراجعه شود.
دوناير و پانوسکا بررسي رفتار عبور نرخ خودتوضيح برداري درجه عبور نرخ ارز در طول دوره - (20 16) ارز در سطوح مختلف آستانه اي هاي رشد اقتصادي بيش تر است و 1 Flamini 2 Dynamic Stochastic General Equilibrium 3 Ben Chiekh 4 Logistic Smooth Transition Autoregressive 5 Shintani 6 Smooth Transition Autoregressive 7 Aleem and Lahiani 8 Threshold Vector Autoregressive نويسندگان موضوع الگو نتايج فعاليت اقتصادي در قيمت هاي وارداتي نسبت به قيمت دوکشور کانادا و توليدکننده و مصرفکننده واکنش مکزيک بيش تري به شوکهاي نرخ ارز دارند.
بنابراين ، تمايز پژوهش حاضر با مطالعات قبلي ، بررسي احتمال رفتار غير خطي عبور نرخ ارز در رژيم هاي مختلف رونق و رکود توليد در ايران با استفاده از يک الگوي خود توضيح برداري ساختاري آستانه اي است .