Abstract:
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی استفاده از نقشة مفهومی در تدریس درس علوم تجربی بر یادگیری دانشآموزان است. روش پژوهش به صورت نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون، با گروه آزمایش و گواه انجام شده است. بدین منظور تعداد 76 نفر از دانشآموزان دختر دورة ابتدایی پایة ششم منطقة 19 تهران در سال تحصیلی 1393-94 به شیوة نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. دادهها با برگزاری سه مرحله پیشآزمون، دو مرحله آزمون عملکردی و یک مرحله پسآزمون نهایی برای سنجش یادگیری و همچنین ثبت مشاهدات کلاسی جمع آوری شده است. برای بررسی روایی آزمونها، محتوای آنها با هدف اصلی درس تطبیق داده شده و سؤالات با نظر 2 نفر از معلمان باسابقه و کارشناسان گروههای آموزشی دورة ابتدایی ادارة آموزش و پرورش منطقة 19 تهران، هم به لحاظ ظاهر و هم به لحاظ محتوایی بررسی شد. با توجه به تشریحیبودن سؤالات آزمون، برای بررسی پایایی آزمونها از روش پایایی مصححان استفاده شد. گروه آزمایش با استفاده از نقشة مفهومی و گروه گواه بدون دریافت مداخله و به روش سنتی، هر کدام 15جلسة 45 دقیقهای و به مدت 5 ماه آموزش دیدهاند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و استنباطی تحلیل کوواریانس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین میزان یادگیری دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد و استفاده از نقشة مفهومی در تدریس بیش از روش سنتی موجب یادگیری دانشآموزان در درس علوم تجربی شده است.
Machine summary:
نتايج پژوهش نشان ميدهد که بين ميزان يادگيري دو گروه تفاوت معناداري وجود دارد و استفاده از نقشه مفهومي در تدريس بيش از روش سنتي موجب يادگيري دانش آموزان در درس علوم تجربي شده است .
در يک آموزش منظم ، قبل از آنکه تدريس مطالب شروع شود، نقشه هاي مفهومي به مثابه يک روش ارائه ساختار محتواي درس به کار ميرود؛ به بيان ديگر، قبل از شروع درس جديد، ارائه نقشه هاي مفهومي نقش پيش سازماندهنده را بازي ميکنند و پس از اتمام يادگيري، معلم با ارائه دادن نقشه مفهومي به فراگيران، خلاصه اي از آنچه را ياد گرفته شده است ، براي فراگيران فراهم ميآورد؛ در چنين شرايطي، مطالب جديد زيرمجموعه مطلب کليتر قرار ميگيرد و يادگيري معنادار به آساني انجام ميپذيرد )نواک ١، ٢٠٠٦(.
فرضيه پژوهش استفاده از نقشه مفهومي در تدريس ، بيش از روش سنتي موجب يادگيري دانش آموزان در درس علوم تجربي ميشود..
تجزيه و تحليل يافته ها يافته هاي توصيفي فرضيه : استفاده از نقشه مفهومي در تدريس بيش از روش سنتي موجب يادگيري دانش آموزان در درس علوم تجربي ميشود.
نتايج تحليل کوواريانس نمرات پيش آزمون و پس آزمون بين دو گروه نقشه مفهومي و روش سنتي در ارتباط با فرضيه پژوهش گزارش شده است .
اين بدان معناست که فرضيه ما تأييد شده است و به عبارتي » نقشه مفهومي بيش از روش سنتي موجب يادگيري دانش آموزان در درس علوم تجربي مي شود«.
Concept mapping, PowerPoint, and Pedagogy of ac- cess, Journal of Biology Education, 40, 79-83.