Abstract:
بخشی از کتاب الکافی به عنوان یکی از منابع متقدم و چهارگانه حدیثی شیعه مرتبط با مباحث فرامتنی قرآن یا همان روایات قرآن شناسی است که در مقاله پیش رو بررسی و تحلیل شده و مورد اعتبار سنجی محتوایی قرار گرفته اند. نتیجه آنکه کلینی به نحو مقتضی به این روایات عنایت داشته و روایات خاصی را در این باره برگزیده است. هر بخش از آن مباحث مهم و کاربردی در بردارد که در مقاله بیان شده است. ایشان در یک نگاه کلی اطلاعات حدیثی مهم و مورد اعتماد و قابل توجهی را در باره قرآن کریم به متاخرین و حتی هم عصران ارائه کرده است.
Machine summary:
تحلیلی بر احادیث قرآن شناسی کلینی در اصول الکافی مهدی خوشدونی* سید محمد موسوی مقدم** چکیده: بخشی از کتاب الکافی به عنوان یکی از منابع متقدم و چهارگانه حدیثی شیعه مرتبط با مباحث فرامتنی قرآن یا همان روایات قرآنشناسی است که در مقاله پیش رو بررسی و تحلیل شده و مورد اعتبار سنجی محتوایی قرار گرفتهاند.
(دو فصلنامه علمی پژوهی حدیث پژوهی دانشگاه کاشان، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان 1388، صص 137-170) مقاله نامبرده نیز بیشتر به گونهشناسی تمام روایات تفسیری از منظر اهل بیت پرداخته نه به تمام ابعاد جامع این قبیل روایات، که تنها بخشی از روایات تفسیری هستند از این رو در مقاله حاضر، تنها روایات فرامتنی درباره قرآن تحلیل شده است، یعنی روایاتی که مواجهه مستقیمی با متن آیات نداشته و تفسیری از خود آیه ندارد، بلکه مباحثی را حول قرآن و پیرامون برخی سور و آیات مطرح میکنند که توضیح و دامنة آن در متن آمده است.
این امر در مکتب تفسیری اهل سنت بیشتر قابل توجه است و برخی از آنها سخن گفتن دربارة اسباب نزول را جز با شرایطی جایز نمیداند (واحدی، 1411: 10) چرا که اسباب النزول جز از راه روایت به دست نمیآید و متاسفانه بسیاری از وقایع در گذشته ضبط نمیشده است، بنابراین غالب روایات منقول چندان منابع قابل اعتمادی ندارند (معرفت، 1382: 68) البته مسئلة اعتبار روایات اسباب النزول در مکتب حدیثی امامیه با اهل سنت متفاوت است؛ چرا که آنها از دسترسی به احادیث صحیح حقیقی در موارد عدیدهای محرومند، اما در مکتب اهل بیت روایات فراوانی است که به گونه صحیح از طرق ایشان رسیده و تا به حال بیش از چندین هزار روایت در این زمینه گردآوری شده است.