Abstract:
حل و فصل اختلافات قراردادهای پیمانکاری، با توجه به اهمیت اقتصادی پروژههای صنعت نفت و ضرورت سرعت در رسیدگی و همچنین تخصصی بودن موضوع رسیدگی و کاهش هزینههای دادرسی، اهمیت ویژهای دارد. فیدیک برای ارائۀ الگویی یکسان در قراردادهای پیمانکاری، در سال 1999 نهادی با عنوان هیئت حل و فصل اختلافات را تأسیس کرد. وزارت نفت ایران نیز سالهای 1387 - 1393 شیوهنامههایی برای حل و فصل اختلاف در قالب هیئتهای حل و فصل اختلافات مطرح کرده است که با بررسی تطبیقی این هیئتها در سازمان فیدیک و وزارت نفت، نتایجی به دست آمد که نشاندهندۀ ایراداتی، از جمله عدم حضور اعضای هیئت حل و فصل اختلافات در طول عمر پروژه در میدان، عدم ذکر تاریخهای مشخص و دقیق برای هر یک از مراحل رسیدگی و همچنین عدم ایفای نقش بازدارندگی این هیئتها در بروز اختلاف بین طرفین در شیوهنامۀ مورد استفادۀ وزارت نفت است. پژوهش پیش رو، از روش توصیفی - تحلیلی بهره برده است.
Machine summary:
وزارت نفت ايران نيز سال هاي ١٣٨٧ - ١٣٩٣ شيوه نامه هايي بـراي حـل و فـصل اختلاف در قالب هيئت هاي حل و فصل اختلافات مطرح کرده است که با بررسي تطبيقي اين هيئت ها در سـازمان فيديک و وزارت نفت ، نتايجي به دست آمد که نشان دهندٔە ايراداتي ، از جمله عدم حضور اعـضاي هيئـت حـل و فصل اختلافات در طول عمر پروژه در ميدان ، عدم ذکر تاريخ هـاي مـشخص و دقيـق بـراي هـر يـک از مراحـل رسيدگي و همچنين عدم ايفاي نقش بازدارندگي اين هيئت ها در بروز اختلاف بـين طـرفين در شـيوه نامـۀ مـورد استفادٔە وزارت نفت است .
1. General Conditions of Dispute Adjudication Agreement در بند ٢ مادٔە ٥ شيوه نامۀ حل اختلاف قراردادي سال ١٣٩٣، وزارت نفت اختلافـات و نوع رسيدگي به آن را به دو بخش تقسيم کرده است : «الف - در صـورتي کـه اخـتلاف بـه دليل برداشت متفاوت از متون بخشنامه ها و دسـتورالعمل هـا باشـد، هيئـت حـل اخـتلاف موضوع را از مرجع صدور بخشنامه يا دستورالعمل استعلام نموده و پاسـخ واصـله توسـط هيئت به دو طرف پيمان ابلاغ مي شود و طرفين اختلاف ملزم به رعايت آن هستند؛ ب - در صورتي که اختلاف ناشي از اجـرا يـا تفـسير مفـاد قـرارداد باشـد، براسـاس محتويـات و مندرجات قرارداد، توافقات و صورت جلسات و مقررات و قـوانين مربوطـه ، هيئـت مـوارد اختلافي را بررسي و در خصوص آنها تصميم لازم را اتخاذ مي نمايد».