Abstract:
مقاله حاضر باهدف بررسی و مقایسه تطبیقی تحصیلات تکمیلی دانشگاههای نظری و دانشگاه جامع علمی کاربردی نگارش یافته است. مطالعه حاضر با روش تحقیق آمیخته و رویکردی تحلیلی-توصیفی ناهمزمان انجامشده است. در این مطالعه با بهرهگیری از ادبیات بینالمللی مرتبط با تحصیلات تکمیلی، اسناد بالادستی مرتبط با گسترش کمی و کیفی تحصیلات تکمیلی ایران، بحث و تبادلنظر در شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه جامع علمی کاربردی، مصاحبه با متخصصین و کارشناسان صاحبنظر و میزگرد تخصصی با کارشناسان دانشگاه جامع علمی کاربردی اطلاعات لازم جمعآوری، کدگذاری و تحلیلشدهاند. ابزارهای جمعآوری اطلاعات عبارت بودند از: مصاحبههای فردی و گروهی نیمهباز، بحث و ارزیابی با حضور کارشناسان اهلفن، مشاهده مستقیم محقق، اسناد و اطلاعات موجود در دانشگاه جامع علمی کاربردی. نتایج نشان داد که: 1-تنوعگرایی در عرصه آموزش عالی گسترش پیداکرده است. لذا ایجاد دانشگاه جامع علمی کاربردی در ایران و گسترش دورههای تحصیلات تکمیلی در این دانشگاه فرصت جدید و متنوعی برای ارائه خدمات آموزش عالی مهارتی در کشور ایران فراهم ساخته است که دارای پشتوانه بینالمللی، تجربی و مهارتی است. 2- در نهادسازی این نظام جدید دانشگاه نتوانسته است شرایط و بستر مناسب برون دانشگاهی (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) و درون دانشگاهی (تبیین مبانی نظری، اجرای آییننامهها، مدیریت و نظارت بر اجرا و ارزیابی) را بهخوبی فراهم نماید. 3- در صورت سیاستگذاری و سرمایهگذاری مناسب و توجه به حل مشکلات طرحشده، این نظام از تحصیلات تکمیلی میتواند در کنار دورههای تحصیلات تکمیلی دانشگاههای نظری رویکرد مطلوبی برای توسعه کمی و کیفی فناوری در کشور باشد.
Machine summary:
به دلیل اختلاف در ماهیت طراحی، ساخت ، مدیریت و برنامه ریزی از یک سو و تعمیر، نگهداری و بهره برداری از وسایل از سوی دیگر، جوامع بشری در جهان امروز به دو گونه آموزش موازی با یکدیگر نیاز دارند: آموزش های دانشگاهی آموزش های فنی ـ حرفه ای و در ادامه آن علمی ـ کاربردی به طورکلی تفاوت بین دانشگاه علمی کاربردی و دانشگاه های نظری در حوزه های زیر قابل توصیف است )مهرعلیزاده ، ١٣٩٣): Ø ماهیت آموزش )فناوری اولت داشته در مقابل آموزش نظری اولویت دارد) Ø محیط آموزشی )محیط کار در مقابل محیط فیزیکی دانشگاه ) Ø مدرسین )خبرگان در مقابل اعضای هیئت علمی تمام وقت ) Ø دانشجو )ورودی خاص و شاغل و مرتبط با پروژه تحقیقاتی در مقابل ورودی عام ) Ø برنامه مبتنی بر الگوی مهارت ـ محور )تحلیل شغل ) در مقابل دانش بنیان Ø ارزشیابی )عملی و بخشی نظری در مقابل اندکی نیز عملی) Ø شرایط اجرا )هدف خاص ، مدت معین ، در مقابل عام و تکرارپذیر) Ø متقاضیان اجرای دوره )متغیر و منعطف در مقابل ایستا و یکسان ) اما تفاوت های فوق در حوزه تحصیلات تکمیلی بارزتر و مشخص تر است .
چالش های مدیریتی و اجرایی: Ø مشکلات جذب دانشگاه و مدرسان همکار و عدم نظارت و ارزیابی بهینه از مدرسان دروس نظری دوره های ارشد Ø عدم هماهنگی لازم مابین شوراهای برنامه ریزی درسی، گسترش ، نظارت و ارزیابی با شورای تحصیلات تکمیلی جهت سیاست گذاری، تدوین ، اجرا و نظارت صحیح دوره های ارشد Ø عدم رعایت ضوابط دانشگاه توسط مؤسسات بحث و نتیجه گیری مقاله حاضر باهدف بررسی و مقایسه تطبیقی تحصیلات تکمیلی دانشگاه های نظری و دانشگاه جامع علمی کاربردی نشان داد که : تنوع گرایی در عرصه آموزش عالی گسترش پیداکرده است .