Abstract:
امروزه، بعد از فقر و مهاجرت روستایی، اعتیاد روستایی یکی از عوامل مهم تضعیف و ناکارآمدی نیروی انسانی و اختلال در جامعة روستایی بهشمار میآید. پژوهش حاضر، با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعه علل گرایش به سوءمصرف مواد مخدر درمیان جوانان ساکن در روستاهای شهرستان دلفان میپردازد. روستاهای شهرستان دلفان ازنظر میزان معتادان به مواد مخدر در استان مقام اول تا سوم را دارد.
نمونهها بهصورت هدفمند و بهروش گلولهبرفی انتخاب شدند و تا حد اشباع نظری با ۲۰ معتاد مواد مخدر و مسئول کمپ ترک اعتیاد و فروشندة مواد مخدر و ریشسفیدها مصاحبه انجام شد. دادههای پژوهش با استفاده از مصاحبة عمیق گردآوری شد و تجزیه و تحلیل دادهها با روش تحلیل محتوای عرفی صورت گرفت.
یافتهها حاکی از آن است که حمایتهای اجتماعی از مصرف مواد مخدر ناشی از خردهفرهنگ محلی و عوامل ساختاری و مصرف تفننی ریشسفیدان، زمینهساز مصرف مواد مخدر بوده است و عوامل اجتماعی ازقبیل نزاعهای سابق در روستا، وضعیت شغل و وضعیت گذران اوقات فراغت بر تداوم سوءمصرف مواد مخدر تأثیر داشته است. برطبق یافتههای پژوهش، حضور دهیار کاردان و آگاه با دراختیارداشتن زیرساختهای اجرایی و قانونی برای آگاهسازی روستاییان و جذب مشارکت آنها، از مهمترین عوامل برای عدم گسترش سوءمصرف مواد مخدر است.
Machine summary:
آسیب های اجتماعی ، اعتیاد، جوانان ، روستا، شهرستان دلفان مقدمه و بیان مسئله اعتیاد به مصرف مواد مخدر بزرگ ترین عامل مضمحل کننده ای است که زندگی امروز بشر را تهدید می کند (یزدانی و سیدرسولی ، ١٣٧٧: ١٩).
امروزه ، اعتیاد در روستاها به مثابۀ مسئله ای اجتماعی در جوامع روستایی نمود پیدا کرده است ، جوامعی که سالیان گذشته از چنان عرف اجتماعی قوی ای برخوردار بودند که حتی کوچک ترین رفتار روستاییان را تحت سیطرٔە خود قرار می داد، با رشد و تحول صنعت و فناوری و گسترش ارتباطات و رسانه ها، جوانان روستایی متأسفانه درگیر مسئلۀ مواد مخدر شده اند (همان ).
ازآنجاکه با وجود اعتیاد، امکان هیچ گونه توسعه ای نیست ، این پژوهش درصدد است به این پرسش ها پاسخ دهد و راه کارهایی برای جلوگیری از گسترش سوءمصرف مواد مخدر درمیان جوانان این روستاها ارائه کند: چه عواملی در گرایش جوانان ساکن در روستاهای اطراف شهرستان دلفان به سوءمصرف مواد مخدر نقش داشته است ؟ عوامل تداوم بخش سوءمصرف مواد مخدر درمیان آنها کدام است ؟ مروری بر ادبیات نظری جامعه شناسان و نظریه پردازان طی یکی دو قرن گذشته نظریات متفاوت و راه گشایی در زمینۀ انحرافات اجتماعی منتشر کرده اند که هرکدام ، با توجه به ساختار جامعه و اوضاع اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی جوامع توسعه یافته و درحال توسعه می تواند تبیین کنندٔە انحرافات و ارائه دهندٔە راه حل در این زمینه باشد.