Abstract:
امروزه واژۀ تولید علم در ادبیّات کشور ما جایگاه خاصّی پیدا کرده و ذهن مسئولان و برنامهریزان امور علمی و پژوهشی را به خود معطوف داشته است. یکی از این بخشها که شایسته است موردبررسی موشکافانه قرارگیرد، تولید مقالات علمی– پژوهشی در مجلّات معتبر علمی است. بدینمنظور، مقالۀ حاضر به تجزیه و تحلیل دادههای آماری برگرفته از وبگاه مجلة ادب فارسی دانشگاه تهران با هدف بررسی آماری و تحلیلی تعداد نویسندگان مقالات، مدارک نویسندگان، مراکز و مؤسّسات فعّال در مجلّه، میزان همکاری بین نویسندگان و ...، در مجلۀ مذکور پرداخته است. در این میان نتایج زیر بهدستآمده است: 60 مقاله بهصورت انفرادی و 97 مقاله نیز بهصورت مشترک نگاشته شده است که 63 مقاله از مقالات مشترک بهصورت همدانشگاهی و 34 مقاله بهصورت غیرهمدانشگاهی بوده است. علیمحمد مؤذنی و 7 نویسندة دیگر با 4 مقاله پرتولیدترین نویسندگان بودهاند. تحلیل متون، ادبیّات داستانی و عرفان و تصوّف بخش اعظمی از موضوع مقالات را به خود اختصاص داده است. 28 مقاله را اعضای هیئت تحریریه نگاشته شده که میانگین 40/10 را شامل میشود که مقبول است. در مجموع به 4039 منبع استناد شده که میانگین مورداستفاده برای هر مقاله 72/25 درصد است که میانگین مقبولی است؛ نیز میانگین سال انتشار 2274 منبع، یعنی 30/56 درصد از آنها بیشتر از 14 سال است. دانشگاه تهران و خوارزمی با 115 نویسنده، مجموعاً 75/42 درصد تعداد کل نویسندگان را به خود اختصاص دادهاند که از نقاط ضعف مجلّه بهشمارمیآید. سه نفر از هیئت تحریریه جزو پرتولیدترین نویسندگان هستند.
Machine summary:
نقد و تحلیل محتوایی مقالات مجلۀ ادب فارسی دانشگاه تهران * از منظر علم سنجی ناصر علیزاده استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ** علیرضا نایبی دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان (از ص ٢١٩ تا ٢٣٥) تاریخ دریافت مقاله : ١٣٩٧/١٠/٢٥، تاریخ پذیرش مقاله : ١٣٩٧/١٢/١٥ چکیده امروزه واژٔە تولید علم در ادبیات کشور ما جایگاه خاصّی پیدا کرده و ذهن مسئولان و برنامه ریزان امور علمی و پژوهشی را به خود معطوف داشته است .
بدین منظور، مقالۀ حاضر به تجزیه و تحلیل داده های آماری برگرفته از وبگاه مجلۀ ادب فارسی دانشگاه تهران با هدف بررسی آماری و تحلیلی تعداد نویسندگان مقالات ، مدارک نویسندگان ، مراکز و مؤسّسات فعّال در مجلّه ، میزان همکاری بین نویسندگان و ...
فرهنگی، خاصه و ابراهیمی دینانی نیز در پژوهش خویش با عنوان «پژوهش های عرفانی در آینۀ علم سنجی» به این نتیجه دست یافته اند که این چنین تحقیقاتی به رتبه بندی علمی مقالات از جنبه های مختلفی مانند تعداد یا استناد آنها میانجامد؛ ازسویدیگر، تاحدّ بسیاری جایگاه پژوهشگران را در عرصۀ نگارش بر مبنای تعداد مقاله یا شاخص «اچ »٢ مشخّص میکند؛ همچنین ابراز میدارند که این قبیل پژوهش ها به جایگاه نویسندگان در عرصۀ هم نویسندگی برمبنای مرکزّیت ایشان در تعامل با دیگر پژوهشگران توجّه دارد (١٣٩٧: ١٠٩- ١٣٢).
نگارندگان پیشنهاد میدهند دست اندرکاران مجّله باتوجّه به تخصّص دانشگاهی استادان ، پیشنهادهایی دال بر نگارش مقالات مشترک به استادان دانشگاه های مختلف کشور ارائه دهند تا نویسندگانی که کمتر شهرت داشته و امکان ارائۀ مقاله برای آنها ضعیف است ، با مشاوره و همکاری استادان بنام ، توان علمی خویش را به منصۀ ظهور رسانده و شاهد چاپ مقالاتی با کیفیت بهتر باشیم .