Abstract:
تحلیل و بررسی آثار ادبی بر بنیاد دیدگاه های جدید باعث فهم جنبه های ناشناخته اثر ادبی می شود؛ مطالعه بینارشته ای نشان دهنده آن است که درک همه جانبه زندگی انسانی تنها از مسیر گفت و گوی ما بین همه سنت های فکری امکان پذیر است . قصه های هزار و یک شب از جمله مهم ترین و شیرین ترین حکایات مشرق زمین است که تاکنون به وجهی که در خور از « عاشق حشیش کشیده » آن است، مورد توجه قرار نگرفته است. بررسی روانکاوانه حکایت مجموعه هزار و یک شب و تحلیل آن بر اساس نظریات ژاک لکان، درباره ساختمان نفسانی انسان می تواند دریچه های تازه ای را از معانی نهفته در هزار و یک شب به روی مخاطبان بگشاید. در مقاله حاضر ابتدا مبانی نظری دیدگاه لکان و مفاهیم مورد نظر او درباره رشد روانی به اختصار معرفی شده اند . آن گاه مفاهیم ساحت خیالی، خود و مرحله آینه ای را در حکایت عاشق حشیش کشیده جسته و مورد تحلیل واقع شده اند. این پژوهش در بررسی خود به این بر اساس شکست آدمی در ساحت « حکایت عاشق حشیش کشیده » نتیجه رسیده است که امر نمادین و بازگشت به امر خیالی شکل گرفته است .
Machine summary:
بررسی روانکاوانه حکایت « عاشق حشیش کشیده » از مجموعه هزار و یک شب و تحلیل آن بر اساس نظریات ژاک لکان، درباره ساختمان نفسانی انسان می تواند دریچه های تازه ای را از معانی نهفته در هزار و یک شب به روی مخاطبان بگشاید.
آن گاه مفاهیم ساحت خیالی، خود و مرحله آینه ای را در حکایت عاشق حشیش کشیده جسته و مورد تحلیل واقع شده اند.
این پژوهش در بررسی خود به این نتیجه رسیده است که « حکایت عاشق حشیش کشیده » بر اساس شکست آدمی در ساحت امر نمادین و بازگشت به امر خیالی شکل گرفته است .
محتوای روانکاوانه شخصیت عاشق حشیش کشیده چه تاثیری بر فرم ساختاری این حکایت گذاشته است ؟ یشینه پژوهش در ایران پژوهش های زیادی در مورد نظریات ژاک لکان، روانکاو و نظریه پرداز فرانسوی، صورت نگرفته است و شاید همین امر باعث شده است که بررسی آثار شعرا و نویسندگان ایرانی با رویکرد نقد لکانی کمتر مورد توجه قرار گیرد.
» (هزار و یک شب؛ 506:1390) توصیفی از زندگی روزمره مردی لذت جوی که در راه تمتع از زیبارویان دچار فقر و تنگ دستی می شود اگر به عنوان حکایت توجه کنیم "عاشق" صفتی است برای این مرد.
» ( همان) در این توصیف پیداست که "عاشق حکایت" در طلب و آرزوی زندگی اشرافی بوده است و چون در ساحت نمادین و واقعیات روزمره به چنین زندگی دست نیافته است، در عالم خیال و بازگشت به ساحت خیالی خود را در زندگی اشرافی متصور می شود.