Abstract:
بررسی وضعیت دمای مناطق شهری و بررسی جزیره حرارتی آنها در مطالعات اقلیم شهری و علوم محیطی حائز اهمیت می باشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی روند تغییرات دمای هوای و الگوی جزیره حرارتی ایام گرم شهر تهران بررسی شد. در این تحقیق برای ارزیابی روند تغییرات دمای ماههای گرم سال، از آزمون ناپارامتری من – کندال بر روی داده های دیدبانی ایستگاه مهر آباد تهران استفاده شد. برای آشکار سازی الگوی فضایی جزیره حرارتی شهر تهران در ماههای گرم از تصاویر ماهواره لند ست 8 از سال 2013 تا 2015 ، برای ماههای ژوئن، جولای، آگوست و سپتامبر استفاده شد. در ادامه شاخص تفاضل بهنجار شده پوشش گیاهی (NDVI) بر روی تصاویر محاسیه شد. نتایج نشان داد که روند افزایشی معنی داری در مولفه های دمایی شهر تهران وجود دارد. به طوری که در نیم سده گذشته میانگین دمای سالانه 4 درجه سانتیگرداد افزایش یافته است.این روند تغییرات افزایشی در میانگین دماهای کمینه بیشتر از دیگر مولفه های دمایی مشاهده گردید.نتایج پردازش تصاویر ماهواره ایی نشان داد که بین جزیره حرارتی شهر و کاربری های فضاهای سبز ارتباط موثری وجود دارد. استفاده از شاخص های گیاهی نرمال شده نشان دهنده این است که فضاهای سبز شهری، در کاهش پدیده جزایر حرارتی در شهر نقش موثری دارند. بیشترین میزان شاخص NDVIبه طور متوسط 65/0 در سالهای 2014 و 2015 مشاهده گردید. کانون عمده جزایر حرارتی شهر تهران در ماههای گرم سال، مناطق غرب، جنوب غرب و مرکز و نیمه جنوبی می باشد. از شمال به جنوب شهر تهران با کاهش کاربری فضاهای سبز شهری و افزایش کاربری های فرسوده و کارگاهی و حمل و نقل؛ میزان گرما افزایش یافته و اقلیم شهری آن منطقه متاثر از کاربری های شهری قرار می گیرد. نتایج و دستاوردهای این تحقیق از نظر تغییرات فضایی جزایر حرارتی شهر تهران در ماههای گرم و رنگ خطر روند افزایش دمای هوا در پیوند با گرمایش جهانی برای مدیریت شهری حائز اهمیت می باشد.
Machine summary:
ارزيابي روند تغييرات دما، الگوي جزيره حرارتي و پوشش گياهي ايام گرم شهر تهران محمدرضا نجفيان گرجي دانشجوي دکتري اقليم شناسي شهري، واحد علوم تحقيقات تهران ، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران ، ايران ابراهيم مقيمي استاد ژئومورفولوژي دانشکده جغرافيا، دانشگاه تهران ، ايران حسين محمدي استاد اقليم شناسي دانشکده جغرافيا، دانشگاه تهران ، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٦/٨/١ تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/١١/١٨ چکيده بررسي وضعيت دماي مناطق شهري و بررسي جزيره حرارتي آن ها در مطالعات اقليم شـهري و علوم محيطي حائز اهميت است .
نتايج و دستاوردهاي اين پژوهش از نظر تغييرات فضايي جزاير حرارتي شـهر تهـران در ماه هاي گرم و رنگ خطر روند افزايش دماي هوا در پيوند با گرمايش جهاني براي مـديريت شهري حائز اهميت است .
در اثـر افـزايش دمـاي شـهر تهـران ، هزينه هاي مصرف انرژي براي تعديل دماي شهر تهران در جهت آسايش نيز بالا مي رود؛ بنابراين پژوهش حاضر باهـدف واکاوي روند تغييرات دماي ايام گرم سال و الگوي فضايي جزيره حرارتي در سطح شهر تهران در ايام گرم سـال در بـازه سه ساله از سال ٢٠١٣ تا ٢٠١٥ به طور مستمر از طريق تصاوير مادون قرمز ماهواره لندست ٨ تدوين شده است .
M. (2013): Remote Sensing Based Analysis of Urban Heat Islands With Vegetation Cover in Colombo City, Sri Lanka Using Landsat-7 ETM+ Data.
M. (2013): Remote Sensing Based Analysis of Urban Heat Islands With Vegetation Cover in Colombo City, Sri Lanka Using Landsat-7 ETM+ Data.