Abstract:
واقعۀ عاشورا از جنبه‌های مختلفی بررسی و مطالعه شده و با این حال زوایای مبهمی از آن دغدغة پژوهشگران این عرصه است. از جملة این جنبه‌ها واکاوی هدف و فلسفة قیام حسینی است و ردّ یا اثبات آرای مطرح در این مسئله نیازمندِفهمِ چگونگی این رویداد مهم خواهد بود. بخشی از این چگونگی به شناخت تجهیزاتِ به‌کاررفته در این رخداد خونبار مربوط می‌شود و دستیابی به کمّیت و کیفیت جنگ‌افزار‌های موجود در اردوی حسینی می‌تواند شاهدی بر مقصد و مقصود جنگاوران باشد. این مقاله با بهره‌مندی از داده‌های تاریخی و با تکیه بر منابع دست اول تلاش می‌کند ابعاد تازه‌ای از این مسئله را برّرسی کند و نشان دهد امام حسین(ع) و همراهان او از مدینه تا کربلا تنها تجهیزاتی چون شمشیر با خود داشتند که آن زمان برای استفاده در سفرها معمول بود. دیگر سلاح‌های به‌کاررفته را کسانی که بعداً به آن حضرت پیوستند، با خود آوردند.
Machine summary:
پرسش این است که امـام حسـین (ع ) و یـاران او در کـربلا چـه تجهیـزات جنگـی ، یعنـی چـه نـوع سلاحی ، در اختیار داشته و با آن جنگیده اند؟ این سلاح ها چگونه و از کجا تهیه شده است ؟ فرضیه آن است که امام و یارانش سلاح مسافر داشتند و تجهیزات نظامی بیشتر، در دست یارانی بود که از کوفه یا لشکر عمر سعد به آن حضرت پیوستند.
امـا نمی توان به این زیادات اعتماد کرد؛ زیرا منابع متقدم ، معتبر و فراوان تر، آن دو را به عنـوان عطـف توضیحی ذکر کرده اند (سلاح الراکب /المسافر: السیف فی القرب ) یا فقط یکی از آنها را آورده اند (ابوعبید، ١٤٠٨: ٢٠٨؛ ابن کثیر، ١٣٩٨: ٢٣٤/٤ به نقل از بخاری ) ضمن اینکه ظاهر از سـلاح مسـافر حداقل تجهیزات ضروری است که در آن زمان شمشیر بود.
اگر به استناد داستان فرزدق وجود سلاح در این مسیر را بپذیریم ، پیش از اطلاع امام از شهادت مسلم و بازگشت عده ای است که از مکه با آن حضرت همراه شده بودند، یعنی ممکن اسـت آنهـا با خود سلاح داشته اند.
در مسیر کوفه تا هنگام شهادت نیز تنها به شمشیر امام اشاره شده کـه مـوارد آن در پی می آید: عصر روز نهم محرم که ابن سعد دستور شروع جنگ را صادر کرد، امام بر شمشیر خـود تکیـه کرده و سر بر زانو گذاشته بود (طبری ، ١٣٨٧: ٤١٦/٥).
(
, 
, 
)
