Abstract:
این مقاله با هدف تبیین تاثیر یافته های روانشناسی بر اعتبار شهادت شهود و بررسی رویه عملی دادسراهای شهر تهران در این خصوص به ارائه شاخص ها و معیارهایی برای ارزیابی اعتبار شهادت شهود می پردازد.
پرسش اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه؛ یافته های روانشناسی چگونه می تواند بر نظام ارزیابی اعتبار شهادت شهود تاثیر گذار باشد. روش به کار گرفته شده در پژوهش حاضر به شیوه کتابخانه ای و میدانی و با استفاده از ابزارهای فیش برداری و پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه قضات دادسراهای شهر تهران هستند و نمونه آماری، 30 نفر از قضات دادسراها هستند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و با آزمون های پارامتری یا ناپارامتری توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
یافته های پژوهش حاضر نشان می دهند که با استفاده از یافته های روانشناسی می توان به شاخص های معتبری در خصوص ارزیابی اعتبار شهادت شهود دست یافت. همچنین آزمون های آماری گویای این موضوع است که قضات دادسراهای شهر تهران از برخی از شاخص های روانشناسی در ارزشیابی اعتبار شهادت شهود پیروی نمی کنند.
Machine summary:
پژوهش حاضر درصدد بررسي و اثبات فرضيه هاي زير ميباشد: ١- به نظر ميرسد با استفاده از يافته هاي روانشناسي ميتوان به شاخص هاي معتبري در خصوص ارزيابي اعتبار شهادت شهود دست يافت ؛ ٢- به نظر ميرسد دادسراهاي شهر تهران در ارزيـابي ميـزان اعتبـار شـهادت شـهود از شاخص و معيار مشخصي پيروي نميکنند؛ ٣- به نظر ميرسد تفاوت معناداري بين قضات زن و مرد در پيروي کردن يـا نکـردن از معيارها و شاخص هاي روانشناسي در ارزيابي اعتبار شهادت شهود وجود ندارد؛ ٤- به نظر ميرسد بين ميزان سطح تحصيلات در پيروي کردن يا نکردن از شاخص ها و معيارهاي روانشناسي رابطه معناداري وجود ندارد.
7. Andreas Kapardis, Psychology and Law (New York: Cambridge University Press, 2003), 25-28.
I. M Craik, “Age Difference in Recognition Memory,” Quarterly Journal of Experimental Psychology 13(3) (1971): 23.
Davis, “Effects of Past Abuse Experiences on Childrens Eyewitness Memory,” Law and human behavior.
D. Yarmey, The Psychology of Eyewitness Testimony (New York: Free Press, 1979), 100.
D. Yarmey, The Psychology of Eyewitness Testimony (New York: Free Press, 1979), 100.
Ostroom, “Guideines for Empirically Assessing the Fairness of Lineup,” Law and Human Behavior, American Psychological Association (1979): 2.
Kolmogrov-Smirnov جدول ٤-٣-١- آزمون تي ـ استيودنت تک نمونه اي با عدد ثابت سه (به تصویر صفحه رجوع شود) پرسش نامه با توجه به آماره آزمون و مقدار سطح معنيداري (P-value) ميتوان نتيجـه گرفـت کـه فرض صفر براي شاخص هاي احساس و ادراک و حافظـه در سـطح معنـيداري ٥ درصـد رد ميشود و به عبارت ديگر قضات ادعا کرده اند که بـا اطمينـان ٩٥ درصـد در ارزيـابي اعتبـار شهادت شهود اين دو شاخص روانشناسي در نظـر گرفتـه مـيشـود.