Abstract:
وقوع بغی در فضای مجازی و اجرای احکام بغی بر باغیان از طریق فضای مجازی، میتواند از مسائل مستحدثه و چالشبرانگیز در عصر حاضر تلقی شود. سؤالات مهمی که در این تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد، عبارتند از: آیا تحقّق بغی در فضای مجازی عملاً ممکن است؟ بر فرض امکان، آیا بغی مجازی صلاحیت برای اجرای احکام بغی را دارا میباشد؟ بر فرض صلاحیت، دلیل مشروعیت تسری احکام بغی بر بغی مجازی چیست؟ پس از فحص و بررسی باید گفت: اولاً: حتی اگر تمامی شرایط تحقق بغی مذکور در سخنان فقها را بپذیریم، هیچ منعی در تحقق بغی مجازی نیست. ثانیاً: بغی مجازی صلاحیت برای اجرای احکام بغی را دارا میباشد. ثالثاً: اگرچه اصل اولی با توجه به مقتضای ادلّه لفظیهایی چون قاعده درء و بنای حدود بر تخفیفات و احتیاط در دما و یا با توجه به مقتضای اصل برائت، اجرا نکردن احکام بغی بر باغیان مجازی است، منتها باید در نظر داشت، با توجه به ورود آیات و روایات دلالتکننده بر احکام بغی به نحو قضیه حقیقیه و نیز وارد بودن این ادلّه بر ادلهایی چون قاعده درء، بنای حدود بر تخفیفات و اصل برائت، میتوان به اطلاق این دسته از ادلّه تمسک نمود و احکام بغی را بر باغیان مجازی جاری نمود.
Machine summary:
البته لازم به ذکر است که اگر گروهی از افراد توسط یک سری از سایت ها و مطالب موجود در فضا، از اطاعت امام خارج شوند و دست به قیام مسلحانه بر علیه نظام بزنند، شکی در شمرده شدنشان از باغیان -البته در صورت تحقق شرائط بغی- نیست ، بلکه آنچه که در اینجا مبهم است اینکه آیا گردانندگان این دسته از سایت ها و وبلاگ ها در فضای مجازی هم به عنوان باغی شمرده میشوند یا نه ؟ در رابطه با موضوع این تحقیق ، با وجود اینکه میتواند از مسائل چالش برانگیز و محل شبهه باشد، تا به حال تحقیقی صورت نگرفت و به جرأت میتوان گفت تحقیق حاضر، اولین تحقیق مستقل در این زمینه است .
فقها برای تحقق بغی، تنها به خروج از اطاعت امام عادل اکتفا نکرده اند، بلکه علاوه بر آن قیود دیگری نیز به آن افزوده اند که البته در این قیود با یکدیگر اختلاف نظر نیز دارند، لذا برای احراز امکان تحقق بغی در فضای مجازی، لازم است هر یک از قیود به صورت جداگانه با تطبیق بر نوع مجازی آن مورد بررسی قرار گیرد.
می تواند دلالت داشته باشد که شورشیان تا زمانی که تحت اقتدار امام باشند، به عنوان باغی شمرده نمی - شوند، لذا عبارت « ما کانت أیدیکم مع أیدینا» به معنای «لستم منفردین » میباشد (حلی، ١٤١٤، ٩، ٤٠٧)، منتها باید در نظر داشت که این روایت مرسله است و نمیتواند ارزش استنادی داشته باشد، در نتیجه دلیلی بر وجود این شرط در تحقق بغی نیست (نجفی، ١٤٠٤، ٢١، ٣٣٢).