Abstract:
با توجه به رشد و گسترش شهر خرمآباد و همچنین با در نظر گرفتن رفع نابرابریهای ناحیهای به عنوان یکی از مسائل مهم سیاست گذاری در برنامه سوم توسعه کشور، آگاهی از وضع موجود توزیع فضایی خدمات عمومی در سطح شهر و به دنبال آن تخصیص بهینه منابع در شرایط فعلی ضروری به نظر میرسد. از این رو این پژوهش در صددبررسی و تحلیل روند گسترش فیزیکی شهر خرمآباد و تعیین جایگاه نواحی این شهر از لحاظ برخورداری از خدمات عمومی شهری است. روشی تحقیق توصیفی - تحلیلی و به منظور تعیین جایگاه هر یک از نواحی شهری خرمآباد در 15 شاخص خدمات عمومی شهری از مدل تاپسیس بهرهگرفته شده است. بر مبنای نتایج مدل فوق ناحیه 8 با امتیاز 820/0 رتبه اول، ناحیه 1 با امتیازی در حدود 148/0 در رتبه دوم، ناحیه 7 با امتیاز 141/0 در رتبه سوم قرار گرفتهاند. و نواحی 22، 10 و 19 به ترتیب در پایینترین رتبه قرار دارند. به طور کلی میتوان گفت که که 35/4 درصد نواحی شهر خرمآباد از لحاظ برخورداری از خدمات عمومی شهری فراتوسعهیافته (شامل ناحیه 8)، 04/13 درصد نواحی توسعهیافته رو به بالا ( شامل نواحی1، 7 و 9)، 04/13 درصد نواحی میانتوسعه (شامل نواحی 17، 21 و 23)، 35/4 درصد نواحی توسعهیافته رو به پایین (ناحیه 14) و 22/65 درصد نواحی محروم هستند. همچنین از ضریب همبستگی اسپیرمن برای بررسی رابطه بین توزیع فضایی خدمات و تراکم جمعیت بهرهگرفته شده است، ضریب همبستگی فوق معادل 03/0- میباشد که گویای همبستگی منفی بین توزیع جغرافیایی خدمات شهری و تراکم جمعیتی شهر خرمآباد است.
Machine summary:
تحلیل فضایی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت اجتماعی، مورد: نواحی شهری خرم آباد حسین حاتمی نژاد ١، اکبر لرستانی ٢، سجاد احمدی ٣ و رضا ویسی چکیده با توجه به رشد و گسترش شهر خرم آباد و همچنین با در نظر گرفتن رفع نابرابریهای ناحیه ای به عنوان یکی از مسائل مهم سیاست گذاری در برنامه سوم توسعه کشور، آگاهی از وضع موجود توزیع فضایی خدمات عمومی در سطح شهر و به دنبال آن تخصیص بهینه منابع در شرایط فعلی ضروری به نظر میرسد.
زیرا تحقق عدالت اجتماعی در شهرها در نهایت به رضایت شهروندان از شیوه زندگی خود منجر شده و به ثبات سیاسی و اقتدار ملی کمک شایانی خواهد نمود و عدم توزیع عادلانه آنها به بحران های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی خواهد انجامید و همچنین از نقطه نظر جغرافیایی عدالت اجتماعی شهر مترادف با توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آنها است (شریفی، ٦:١٣٨٥).
بنابراین با توجه به رشد و گسترش شهر خرم آباد و همچنین با در نظر گرفتن رفع نابرابریهای ناحیه ای به عنوان یکی از مسائل مهم سیاست گذاری در برنامه سوم توسعه کشور (نوربخش ،١٣٨٢، ٩٢)، و از آنجایی که امکانات و خدمات شهری جهت استفاده جمعیت ساکن در مناطق شهری ایجاد شده است ، و اطلاع از کم و کیف و شاخص های مربوط به آنها لازمۀ هر نوع برنامه ریزی است (نسترن ، ١٣٨٠: ١٦٠).
بررسی و تحلیل روند گسترش فیزیکی شهر خرم آباد و همچنین تعیین جایگاه نواحی این شهر از لحاظ برخورداری از خدمات و امکانات شهری، با هدف دستیابی به عدالت شهری و تعادل فضایی امری است ضروری که می تواند زمینه ساز برنامه ریزی اصولی گردد.
(
, 
, 
)
