Abstract:
این پژوهش با هدف تدوین برنامه آموزش مهارتهای زندگی مبتنی بر فرهنگ اسلامی و تعیین اثربخشی آن بر شادکامی و تابآوری زنان مطلقه انجام شد. روش پژوهش شامل دو بخش کیفی و کمّی است. 30 نفر نفر از زنان مطلقه 30 تا 40 سالة مراجعهکننده به مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی شهر کرمان در نیمه اول سال 1395 با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه تابآوری و پرسشنامة شادکامی آکسفورد استفاده شد. برنامه آموزشی طی 11 جلسه 90 دقیقهای در گروه آزمایش اجرا شد. گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. نتایج با روش تحلیل کوواریانسمورد تحلیل قرار گرفت. یافتههانشان داد که میزان نسبت روایی محتوایی براساس روش لاوشه برای تعداد 10 نفر متخصص 83/0 بهدست آمد، و میزان شاخص روایی محتوایی براساس روش والتز و باسل برای این تعداد متخصص 80/0 بهدست آمدو با مقایسه این میزان با مقدار مورد قبول در هر دو شاخص، میزان روایی محتوایی برنامه قابلقبول است. همچنین، نتایج نشان داد که آموزش مهارتهای زندگی بر افزایش میزان شادکامی و تابآوری گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تاثیرگذار بوده است. براساس نتایج میتوان گفت که برنامه مهارتهای زندگی (شامل خودآگاهی، مقابله با استرس، و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی، برنامه مناسب و کارآمدی برای زنان مطلقه است و اجرای آن میتواند بر شادکامی و تابآوری این افراد موثر باشد.
Machine summary:
براساس نتایج میتوان گفت که برنامۀ مهارتهای زندگی (شامل خودآگاهی، مقابله با استرس، و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی، برنامۀ مناسب و کارآمدی برای زنان مطلقه است و اجرای آن میتواند بر شادکامی و تابآوری این افراد مؤثر باشد.
مهارتهای زندگی طیف وسیعی از آموزشها را در برمیگیرد و در تعاریف مختلف، تقسیمبندیهای متفاوتی دارد که براساس معروفترین آنها، توسط سازمان یونسکو و یونیسف، این مهارتها به ده دسته تقسیم میشود: خودآگاهی، همدلی، کاهش استرس، تفکر خلاق، تفکر نقادانه، مسئلهگشایی، تصمیمگیری، مقابله با هیجان، توانایی Chetty & Hoque Landau Deffenbacher McCorkle Boekaerts برقراری ارتباط با دیگران، مهارت ایجاد و حفظ روابط بین فردی.
بر همین اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که آیا برنامۀ آموزشی مهارتهای زندگی (شامل خودآگاهی، مقابله با استرس، و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی بر شادکامی و تابآوری زنان مطلقه تأثیر دارد.
براساس نتایج جدول 3، مقدار F معنادار است، بنابراین میتوان نتیجه گرفت که آموزش برنامۀ مهارتهای زندگی (شامل خودآگاهی، مقابله با استرس، و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی بر شادکامی زنان مطلقه اثربخش است.
بنابراین میتوان نتیجه گرفت که آموزش برنامۀ مهارتهای زندگی (خودآگاهی، مقابله با استرس و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی بر میزان تابآوری زنان مطلقه اثربخش است.
جدول 4 نتایج آزمون تحلیل کوواریانس تکمتغیره برای بررسی تأثیر مداخله بر متغیر تابآوری (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامۀ آموزش سه مهارت از مهارتهای زندگی (شامل خودآگاهی، مقابله با استرس، و همدلی) مبتنی بر فرهنگ اسلامی ایران و تعیین اثربخشی آن بر شادکامی و تابآوری زنان مطلقه 30 تا 40 ساله انجام شد.