Abstract:
ناتو، طولانیترین اتّحادیه سیاسی و نظامی تاریخ معاصر است که از سال 1949م. تاکنون در چندین مرحله ماموریّتهای خود را بازتعریف کرده است. در جدیدترین بازنگری، این سازمان با ارائه مفهوم امنیّتی نوین برای دوّمین دهه از قرن 21، تلاش کرده امنیّت منطقه جغرافیایی آتلانتیک را در خارج از منطقه جستوجو و برای مشروعیّتبخشی به این اقدام، ساز و کارهای متعدّدی را طرّاحی کرده و در حال اجرا دارد. حضور پویا در مناطق ژئوپلیتیکی مختلف، مهمترین راهبرد کنونی ناتو است و بههمین دلیل این سازمان با گسترش مرزهای خود بهعنوان شانزدهمین همسایه جمهوری اسلامی ایران نیز شناخته میشود که در هر یک از مناطق ژئوپلیتیکی کشورمان، حضور فیزیکی دارد. در این راستا، شناسایی راهبردهای ناتو برای گسترش حضور فراجغرافیایی خود با تمرکز در مرزهای غربی ایران، موضوع اصلی این پژوهش است که نویسندگان تلاش میکنند به این پرسش اصلی پاسخ دهند که ناتو چگونه در حال قلمروسازی در مناطق ژئوپلیتیکی غرب ایران است. با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای، اینترنتی و رسانهای، فرضیه اصلی مقاله این است که «ناتو تلاش میکند برای حفظ و گسترش حاکمیّت ارزشهای لیبرال دموکراسی و بازار آزاد بهعنوان موتور محرّک نظام جهانی معاصر با بهرهبردن از راهبردهای گسترش مرزهای سیاسی رسمی، گسترش مرزهای سیاسی غیررسمی، ماموریّتهای بشردوستانه، همکاریهای دفاعی و امنیّتی و گسترش دفترهای سازمانی و اداری قلمرو خود را با حضور در مناطق ژئوپلیتیکی ترکیه و عربی به حوزه نزدیک غربی و با حضور در دریاهای سیاه، اژه، مدیترانه و همچنین شمال آفریقا در حوزه دور غربی ایران گسترش دهد».
Machine summary:
از بین کشورهای مناطق ژئوپلیتیکی عربی و ترکیه ، تنها کشور ترکیه ، که در شمال غربی ایران دارای ٤٩٩ کیلومتر مرز مشترک با ایران است 1 - NATO Wales Summit 2014 2 - Sir Winston Leonard Spencer-Churchill 11 به عنوان یکی از ٢٨ عضو رسمی ناتو شناخته میشود و در زمینۀ امنیت با آن سازمان تشریک مساعی میکند.
1 - Egypt’s Science for Peace and Security (SPS) 11 ج : مأموریتهای بشردوستانه یکی دیگر از راهبردهای ناتو برای قلمروسازی در سطح جهان و از جمله در مناطق ژئوپلیتیکی غرب ایران ، مأموریتهای به اصطلاح بشردوستانۀ این سازمان است .
ـ مأموریت در دریای اژه : کمک به پناهنجویان و نظارت بر بحران مهاجرت و آسیبهای ناشی از آن ، که از زمان جنگ دوم جهانی از سیاستهای ناتو در دریای اژه بود با آغاز بحران اخیر در منطقه و افزایش شدید پناهجویان و مهاجران ، ناتو حضور خود را در این دریای ژئوپلیتیکی با توجه به درخواستهای ترکیه ، یونان و آلمان بیش از پیش گسترش داده است ( NATO ٢٠١٦,(press)a).
int) چنانکه از اهداف گستردة این نهاد، که در ادامه آمده است بر میآید، تمرکز و اهمیت ترکیه در سازمان ناتو، بسیار بیشتر از حمایتهای موردی نظامی و امنیتی است ( Anatolia News :(Agency,2012 ـ برنامه ریزی و طراحی بودجۀ فعالیتهای زمینی ناتو ـ نظارت ، شفافیت و پاسخگویی در فعالیتهای زمینی ناتو ـ حمایت از پایبندی به اصول حاکمیت قانون و حکومت داری خوب ـ ایجاد و حفظ فرایندهای استخدام ، آموزش ، مدیریت و توسعۀ کمی و کیفی کارمندان .