Abstract:
یکی از مؤلفههای مهم قدرت، توان اقتصادی یک کشور میباشد. و کشورهای دارای توان اقتصادی بالا، توانایی دارند در سایر معادلات بینالمللی و منطقهای تأثیرگذار باشند. از طرفی همواره استفاده از ابزارهای اقتصادی موردتوجه کشورهای سلطهگر بوده است. دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز همواره جهت ضربه زدن به این نظام، از تحریم، تهدید و جنگ اقتصادی استفاده کردهاند. اگرچه هدف این تحریمها بهانههای واهی همچون دفاع از حقوق بشر و یا جلوگیری از دستیابی به انرژی هستهای عنوان میگردد، اما درواقع دشمنی این قدرتهای استکباری با مردم و آرمانهای انقلاب اسلامی ایران باعث وضع محدودیتهای اقتصادی علیه کشور جمهوری اسلامی ایران شده است. دفاع اقتصادی که مؤلفههای بازدارندگی، قدرت مقابله و توانمندی اقتصادی را شامل میشود، جهت مقابله با تهاجمات اقتصادی دشمن طرح میگردد و باعث ساختن بنیانی قوی برای مقاومت در مقابل تکانههای خارجی میگردد.مجموعه بیانات مقام معظم رهبری و اسناد کلانی که از سوی ایشان ابلاغ گردیدهاند، خصوصاً سند اقتصاد مقاومتی و سند تولید ملی، بهعنوان گنجینهای گهربار از راهبردها و راهکارهای ارزشمند برای دفاع اقتصادی میباشند. این تحقیق باهدف تدوین راهبردهای دفاع اقتصادی از منظر مقام معظم رهبری و با روش داده بنیاد انجامشده است و با استفاده از مجموعه بیانات مقام معظم رهبری و اسناد ابلاغی از سوی معظم له (جامعه و نمونه آماری)، ضمن ارائه الگوی دفاع اقتصادی، راهبردهای دفاع اقتصادی را که عبارتند از: حمایت از تولید ملی،گسترش اقتصاد مردم بنیان، رشد بهرهوری عوامل تولید، خودکفایی، گسترش اقتصاد دانشبنیان و توسعه صادرات تدوین کرده است.
One of the important components of power is the economic power of a country. And rich countries have the ability to influence other international and regional equations. On the other hand, the economic components of the dominant countries have always been used. The enemies of the holy system of the Islamic Republic of Iran have also used sanctions, threats and economic wars to hit this system. Although the purpose of these sanctions is blatant pretexts like the defense of human rights or the prevention of access to nuclear energy, in fact the hostility of these austerity powers with the people and the ideals of the Islamic Revolution of Iran has created economic restrictions against the republic Islamic Republic of Iran. Economic defense that incorporates deterrence, power of response and economic capability, is designed to counteract the economic invasion of the enemy and provides a strong foundation for resisting external impacts. The collection of statements made by the Supreme Leader and the extensive documents communicated to him, in particular the document of resistance economy and the national production document, are a treasure of valuable strategies and strategies for economic defense. This research was conducted with the aim of developing economic defense strategies from the point of view of the Supreme Leader and in the basis of the grounded theory method. Using the set of statements of the Supreme Leader and the documents communicated by the Supreme Leader (society and statistical sample), while presenting the model of economic defense, Economic defense strategies are: support for national production, the expansion of the people's economy, the growth of the productivity of production factors, self-sufficiency, the development of knowledge-based economy and export development.
Machine summary:
این تحقیق باهدف تدوین راهبردهـای دفـاع اقتصـادی از منظـر مقـام معظـم رهبـری و بـا روش داده بنیـاد انجام شده است و با استفاده از مجموعه بیانات مقام معظم رهبری و اسناد ابلاغی از سوی معظم له (جامعه و نمونه آماری)، ضمن ارائه الگوی دفاع اقتصادی، راهبردهای دفاع اقتصادی را که عبارتند از: حمایت از تولید ملی،گسترش اقتصاد مردم بنیان ، رشد بهره وری عوامل تولید، خودکفایی، گسترش اقتصاد دانش بنیان و توسعه صادرات تدوین کرده است .
در سال های اخیر، ناکامی دشمنان در استفاده از راهکارهای مختلف نظامی و سیاسی در فشار و تهدید در جهت ایجاد تغییر در رفتار ـ و براندازی ـ جمهوری اسلامی، باعث گردیده است تا در روندی جدید، بر فشارهای اقتصادی تمرکز یابند تا به آن حد که مقام معظم رهبری در نامه ابلاغیه سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، از «جنگ تمام عیار اقتصادی» یاد کردند، و روند نام گذاری شش سال اخیر نیز حکایت از تأکید ایشان بر محوریت دادن به رفع نارساییها و کاستیهای اقتصادی دارد که خود میتواند به توان بخشی داخلی برای مقابله و دفاع اقتصادی بیانجامد.
حسن شکوه پژوهشی با عنوان : «اقتصاد و دفاع ملی» (چارچوبی برای مطالعه )، (فصل نامه مطالعات راهبردی، شماره سوم ، ١٣٩١) با این پرسش اصلی که : اقتصاد سیاسی و پیونـد اقتصـاد سیاسـی بـا دفاع ملی چگونه است ؟ به روش اسنادی و کتابخانه ای انجام داده و دریافتـه اسـت کـه دفـاع ملـی تحقق نخواهد یافت مگر آنکه تمام بخـش هـا و عناصـر سـازنده اقتصـاد ملـی ازجملـه نیروهـای اجتماعی، تعامل سازنده ای باهدف بسیج و به کارگیری توان کشـور در حـوزه هـای مختلـف بـرای تأمین نیازهای جامعه شامل حفظ هویت بـومی، نظـم ، افـزایش سـلامت ، مبـارزه بـا فقـر، توسـعه آموزش ، گسترش فناوری، افزایش رفاه و تولیـد اقتصـادی و هـم زمـان حضـور مقتـدر در اقتصـاد سیاسی بین الملل داشته باشند.