Abstract:
وجود کژیها و شرور در برگهای زرین کتاب بیکران عالم ناسوت هر متفکری را میآزارد که اگر آفریننده جهان هستی، قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه محض است، چگونه اجازه داده است که کژیها و بیعدالتیها در عالم رخنه کند. فلاسفه ملحد از یک سو میکوشند که شرور این عالم را ناسازگار با خدای توانا و خیرخواه بدانند و از سوی دیگر متالهان در چالش با ملحدان در تلاشند با ارائه راهحلهای منطقی به پاسخ بپردازند. این پژوهش معنا و مفهوم شرور را از دیدگاه شهید مطهری و آگوستین بررسی میکند. از آنجا که این دو اندیشمند در عرصه دین و مسائل مرتبط با آن دغدغهمند بودهاند، ضمن بررسی انواع شرور و مساله شر از دیدگاه آگوستین و مطهری در آخر به تحلیل و نقد این دیدگاهها میپردازیم. در نهایت مبنای شرور در عالم را از نظر علمی بررسی میکنیم و به این سوال پاسخ میدهیم که آیا این شرور به خدا برمیگردد یا به انسان، و اساسا مشخص میکنیم که میزان نقش انسانها در پیدایش شرور چقدر است.
Machine summary:
(مطهری،١٣٧١،ص ١٤) البته مطهری معتقد است در این کـه مسـاله شـر در جهـان هستی بغرنج و بسیار مشکل است شکی نیست اما برخلاف فیلسـوفان غربـی کـه آن را جزو اسرار می دانند و معمای لاینحل به حسابش می آورند، فلاسفه و حکمای اسلامی اشکال شرور را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به خوبی از عهده پاسخ بـه آن برآمـده و راز مهمی را گشوده اند.
آگوستین معتقد است انسان به وسیله لطف الهی قـادر بـه اراده خیر می گردد و در غیر این صورت ، فقط با اراده گناه مواجـه اسـت .
این دیدگاه نـاظر بـه ابطـال تـوهم تهافت وجود شرور با توحید واجبی و درصدد اثبات عدمی بودن شرور است و در نتیجه نامعقول خواندن دیدگاه ثنویت است ب – آگوستین نقش بسیاری برای اختیـار انسـان قائـل اسـت و جهـان یعنـی جمیـع مخلوقات خداوند را خیر می داند.
٦-١عدمی بودن شرور از نگاه مطهریونقدشبهه ثنویه در نظر ثنویه ، که جهان را به دو قسمت نیک و بد تقسیم کرده اند و وجود بدیها را زائد بلکه زیانبار می دانند و قهرا آن را نه از خدا بلکه از قدرتی در مقابـل خـدا مـی داننـد ، خداوند همچون آدم با حسن نیت ولی زبون و ناتوانی است که از وضـع موجـود رنـج می برد و به آن رضایت نمی دهد ولی در برابر رقیب شـریرو بـدخواهی قـرار دارد کـه برخلاف میل او فسادها و تباهیها ایجاد می کند.