رهبری چشم اندازگرا Journal Article

تغییرات اساسی و سریع روندها و رویه‌های اقتصادی، سیاسی و تکنولوژیک در عصر فراصنعتی تاثیرات شدیدی بر عملکرد و رفتار سازمانها داشته است.تحقیقات نشان می‌دهد که تنها معدودی از رهبران بویژه در کشورهای جهان سوم‌ موفق به شناخت و سپس واکنش صحیح و بموقع در برابر اینگونه تغییرات شده‌اند و بسیاری از آنها هنگامی اقدام به‌ عمل کرده یا می‌کنند که تغییر به صلابت و صراحت کامل‌ رسیده است و چاره‌ای جز تن دادن به نتایج آن و واکنش‌ انفعالی وجود ندارد.اینگونه رهبران غالبا سعی می‌کنند با تکیه بر تجربیات گذشته،سازمانهای امروزی را اداره کنند و برمبنای روندها و رخدادهای تاریخی به تحلیل شرایط نیازهای آتی بپردازند که قطعا با استفاده از این روشها، چالشهای عمیق و شکستهای سنگینی را تجربه خواهند کرد. در مقابل رهبران چشم‌اندازگرا(این واژه ترجمه لغت‌ visionary است که در فرهنگ مدیریت ایران به الفاظی‌ چون آرمان‌ساز و آرمان ده و الهام بخش هم ترجمه شده‌ است)با نگرشی کاملا متفاوت به تغییرات می‌نگرند و نه‌ تنها در پی حذف و کنترل آنها نیستند،بلکه در جستجوی‌ آثار و نشانه بالقوه آن هستند و از تغییر استقبال می‌کنند. رهبران آرمان ده نیک می‌دانند که موفقیتشان تا حدود زیادی به توان پاسخگویی به تغییرات محیطی بستگی دارد و بنابراین مهمترین نگرانیهای آنان،ایجاد ساختار سازمانی‌ منعطف،تشکیل و هدایت گروههای ایده پردازی،تعیین و تحقق دگرگونی استراتژیک و انتخاب افرادی است که برای‌ تغییر استراتژیک،انگیزه و توانایی داشته باشند و این نگرانیها جز در پرتو داشتن تفکر استراتژیک به اطمینان خاطر و بقای‌ سازمان منجر نخواهد شد. این مقاله می‌کوشد در ابتدا آرمان و چشم‌انداز را تبیین‌ کند و سپس به موضوع رهبری الهام بخش آرمان ده،آرمان‌ ساز یا چشم‌اندازگرا بپردازد.

تحقیقات نشان می‌دهد که تنها معدودی از رهبران بویژه در کشورهای جهان سوم‌ موفق به شناخت و سپس واکنش صحیح و بموقع در برابر اینگونه تغییرات شده‌اند و بسیاری از آنها هنگامی اقدام به‌ عمل کرده یا می‌کنند که تغییر به صلابت و صراحت کامل‌ رسیده است و چاره‌ای جز تن دادن به نتایج آن و واکنش‌ انفعالی وجود ندارد. در مقابل رهبران چشم‌اندازگرا(این واژه ترجمه لغت‌ visionary است که در فرهنگ مدیریت ایران به الفاظی‌ چون آرمان‌ساز و آرمان ده و الهام بخش هم ترجمه شده‌ است)با نگرشی کاملا متفاوت به تغییرات می‌نگرند و نه‌ تنها در پی حذف و کنترل آنها نیستند،بلکه در جستجوی‌ آثار و نشانه بالقوه آن هستند و از تغییر استقبال می‌کنند. رهبران آرمان ده نیک می‌دانند که موفقیتشان تا حدود زیادی به توان پاسخگویی به تغییرات محیطی بستگی دارد و بنابراین مهمترین نگرانیهای آنان،ایجاد ساختار سازمانی‌ منعطف،تشکیل و هدایت گروههای ایده پردازی،تعیین و تحقق دگرگونی استراتژیک و انتخاب افرادی است که برای‌ تغییر استراتژیک،انگیزه و توانایی داشته باشند و این نگرانیها جز در پرتو داشتن تفکر استراتژیک به اطمینان خاطر و بقای‌ سازمان منجر نخواهد شد. در شناخت مهارتهای رهبری به اولین‌ مهارتی که برمی‌خوریم،مهارت رهبر در ارائه یک آرمان و چشم‌انداز قابل درک‌ برای همه اعضای سازمان است. زیبایی غیرعادی(آکسفورد،1989،کالج‌ وبستر،1988) چشم‌اندازگرا:فرد توانا یا عادت‌ کرده به دیدن چشم‌اندازها و افق‌ میل به کسب قدرت برای‌ توانمند کردن دیگران در تحقق چشم‌انداز و مهارتهای‌ ادراکی برای توسعه‌ آن،دو ویژگی شخصیتی‌ رهبران چشم‌اندازگراست های دور.