Abstract:
طبس، از شهرهای کهنسال قهستان و خراسان بزرگ است که تاریخ پر فراز و نشیبی را پشت
سر گذاشته و در ز مینه تاریخ سیاسی، تاریخ فرهنگی و تمدنی نقش پررنگی داشته است. مقاله
پیش رو با هدف معرفی نخستین پژوهشگرانی که در زمینه تاریخ و تمدن طبس دست به قلم
برده اند و نیز آسیب شناسی مطالعات مربوط به طبس و با استفاده از روش کتابخانه ای و به
شیوه توصیفی تحیلی بر آن است تا به معرّفی افراد و آثار یادشده و آسیب شناسی این آثار
بپردازد. مقاله حاضر در دو بخش تنظیم شده است : پیشینه طبس پژوهی و آسیب شناسی
مطالعات مربوط به طبس که هر یک از چندین زیرشاخه برخوردار است . در بخش پیشینه
طبس پژوهی حوزه پژوهشی مقاله حاضر از زمان نگارش نخس تین آثار تا سال 1357 ش است .
لازم به یادآوری است تاکنون کتاب یا مقاله ای درباره پیشینه طبس پژوهی و نیز آسیب شناسی
مطالعات مربوط به طبس نوشته نشده و این مقاله در نوع خود نخستین اثر است.
Machine summary:
مقالـه پیش رو با هدف معرفی نخستین پژوهشگرانی که در زمینه تاریخ و تمدن طبس دست بـه قلـم برده اند و نیز آسیب شناسی مطالعات مربوط به طبس و بـا اسـتفاده از روش کتابخانـه ای و بـه شیوه توصیفی تحیلی بر آن است تا به معرفی افراد و آثار یادشـده و آسـیب شناسـی ایـن آثـار بپردازد.
لازم به یادآوری است تاکنون کتاب یا مقاله ای درباره پیشینه طبس پژوهی و نیز آسیب شناسـی مطالعات مربوط به طبس نوشته نشده و این مقاله در نوع خود نخستین اثر است .
مقدمه شاید از زمانی که خط اختراع شده فرزندی از فرزندان طبس درباره وطن خـود دسـت بـه قلم برده بوده باشد و کتاب یا رساله ای در زمینه طبس ، این در یتیم کویر، نوشته بوده ، شاید در همان زمان ها مردی از اهل علم به طبس سفر کرده بوده و شرح مـشاهدات خـود را از طـبس نوشته بوده ، شاید در سده های پیشین یکی از فرزندان طبس ، اشعاری که کـشاورزی طبـسی بـا خود زمزمه می کرده یا مادری هنگام تکان دادن گهواره نوزادش زمزمه می کـرده را یادداشـت کرده بوده ، شاید در اسناد حکومتی در سلسله هـای پادشـاهی گونـاگون ایـران باسـتان و دوره اسلامی سندی درباره طبس وجود داشته (گزارش مالیات ، شکواییه ، اوضاع کـشاورزی ، احکـام حکومتی ، و...
کتاب های پژوهشی نخستین کتاب های تحقیقی که درباره تاریخ و تمدن طبس نوشته شده گردآوری و تصحیح دیوان شمس طبسی و گردآوری و تصحیح آثار درویش محمـد طبـسی اسـت .