Abstract:
نوسانات شدید نرخ ارز در بین سال های 92-1390 که تاثیر مستقیم بر قیمت کالا داشت و باعث افزایش نرخ کالا و نیز تورم گردید، با افزایش تحریم های بین المللی، در سال 1390 با تحریم بانک مرکزی و در سال 1391 با تحریم نفت ایران، همراه بود. این امر تحلیل گران مسائل اقتصاد سیاسی را با این سوال مواجه نمود که آیا تحریم های نفتی ایران سبب افزایش نرخ ارز گردیده است؟ در همین راستا هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر تحریم های نفتی بر نوسانات نرخ ارز می باشد. بدین منظور در این مقاله، به مقایسه دوره دوم ریاست جمهوری سیدمحمدخاتمی (1384-1380) که نرخ ارز از نوسانات کمتری برخوردار بود و البته از افزایش تحریم ها نیز در این دوره جلوگیری شد، با دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد (1392-1388) که نرخ ارز از نوسانات بیشتری برخوردار گردید و تحریم ها نیز افزایش پیدا کرد، خواهیم پرداخت و با این مقایسه به این نتیجه خواهیم رسید که تحریم های اعمال شده بر فروش نفت ایران، با توجه به اینکه بیش از 75 درصد از درآمدهای ارزی ایران حاصل از فروش نفت می باشد، باعث افزایش نوسانات نرخ ارز گردیده است. در این تحقیق تحریم نفتی به عنوان متغیر اصلی و نوسانات نرخ ارز به عنوان متغیر وابسته مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
Machine summary:
بدین منظـور در این مقاله ، بـه مقایسـه دوره دوم ریاسـت جمهـوری سـیدمحمدخاتمی (١٣٨٤-١٣٨٠) کـه نـرخ ارز از نوسانات کمتری برخوردار بود و البته از افزایش تحریم ها نیز در این دوره جلـوگیری شـد، بـا دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدینژاد (١٣٩٢-١٣٨٨) که نرخ ارز از نوسانات بیشتری برخوردار گردید و تحریم ها نیز افزایش پیدا کرد، خواهیم پرداخت و با ایـن مقایسـه بـه ایـن نتیجـه خـواهیم رسـید کـه تحریم های اعمال شده بر فروش نفت ایران ، با توجه به اینکه بیش از ٧٥ درصد از درآمدهای ارزی ایران حاصل از فروش نفت می باشد، باعث افزایش نوسانات نرخ ارز گردیده است .
آثار تحریم گسترده اقتصادی عمده ترین آثار تحریم گسترده اقتصادی در بخش مالی (پولی- بانکی) کشور عبارت بودند از: کاهش سرمایه گذاری خارجی، لطمه به سیستم بانکی به عنوان بازوی اقتصادی دولت ، محدودیت نوع ارز وارداتی و عدم امکان گشایش اعتبار اسنادی به دلار و نوسانات شدید نرخ برابری ارزهای دیگر با ریال مانند یورو، عدم قبول اعتبارات اسنادی بانک های ایرانی، وضع تحریم های بین المللی برای برخی از بانک های داخلی، افزایش ریسک اعتباری و پوشش بیمه یی صادرات کالا به ایران ، افزایش قیمت کالاهای سرمایه یی (ماشین آلات و تجهیزات ) از سوی فروشندگان اروپایی، هزینه های بالای حمل و نقل جاده ایی، محدودیت ها و تحریم اعمالی بر کشتیرانی ایران و ضعف های موجود در حمل و نقل ریلی، تعویق در پیوستن به سازمان تجارت جهانی، مخدوش شدن مباهات ملی و اعتبار تولید کنندگان داخلی و دادن باج به کشورهای واسطه مثل چین ، روسیه ، امارات ، ترکیه ، هند و.....