Abstract:
در سالهای اخیر با رشد شهر نشینی، کاربری و پوشش اراضی شهرها مخصوصا کاربریهای مجاور مناطق مسکونی که در حاشیه شهرها قرار گرفتهاند تحت تاثیر فعالیتهای انسانی تغییر یافتهاند. به منظور آگاهی روند تغییرات و همچنین مدیریت بهینه تغییرات کاربری در آینده و در راستای برنامهریزی مناسب ترکیب روش زنجیرههای مارکوف و سلولهای خودکار یکی از بهترین روشها و ابزار میباشد که هم تغییرات در سالهای گذشته را نشان میدهد و همچنین با توجه به تغییرات گذشته، تغییرات برای آینده را پیش بینی میکند. با توجه به اینکه در سالهای اخیر در حوزه استحفاظی شهر کرمانشاه تغییر و تحول قابل توجهی در کاربری اراضی اتفاق افتاده است. از این رو برای پی بردن به نوع و میزان تغییرات رخ داده در منطقه فوق تصاویر سنجنده لندست 7 و 8، سالهای 1372،1382، 1392، 1397 مورد استفاده قرار گرفته است. پس از عملیات بارز سازی برای کشف و ارزیابی تغییرات از روشهای فازی مبتنی بر شدت انطباق (Fuzzy Artmap) و مقایسه بعد از طبقه بندی (Crosstab) استفاده شد. همچنین برای پیش بینی روند تغییرات تا سال 1411 از روش ترکیبی زنجیرهای مارکوف و سلولهای خودکار استفاده گردیده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که در طی 25 سال مورد بررسی در حدود 34.42 درصد تغییر کاربری در اراضی ساخته شده شهری منطقه مورد مطالعه صورت گرفته که عمدتا ناشی از فعالیتهای انسانی بوده است که از جمله میتوان به گسترش سکونتگاهها و اراضی ساخته شده در روی اراضی کشاورزی در تمامی جهات اطراف شهر کرمانشاه اشاره کرد.
Machine summary:
بنابراین ، مطالعه و ارزیابی روند گسترش فیزیکی شهر و آگاهی از الگوهای تغییرات کاربر ی اراضی و بکارگیری نتایج مطالعه در برنامه ریزی شهری ضروری می باشد (کریمی فیروزجانی و همکاران ، ١٣٩٧: ٣٣) در زمینه استفاده از داده های ماهواره ای در تهیه نقشه تغییرات کاربری اراضی و ارزیابی روند آن مطالعات زیادی صورت گرفته است : چنگ ١ (٢٠٠٣) در رساله دکترای خود تحت عنوان «مدل سازی فضایی - مکانی رشد شهری »، ابتدا به بررسی نقاط ضعف و قوت مدل های تلفیقی و سایر مدل ها پرداخته و سپس با توجه به نوع تحلیل های هر یک از مدل ها، امکان اجرایی شدن تکنیک ها و دسترسی و محدودیت داده ها به انتخاب مدل پرداخته است .
احدنژاد١ (٢٠٠٩) در مقاله ای تحت عنوان «ارزیابی و پیش بینی تأثیرات انسانی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی زنجان )»، ابتدا نقشه های کاربری اراضی را به روش Fuzzy ART Map تهیه نموده و سپس با استفاده از تصاویر سنجش از دور، تغییرات کاربری اراضی زنجان را بین بازه زمانی ١٩٨٩ تا ٢٠٠٨ مورد تحلیل قرار داده و در مرحله بعد با استفاده از مدل های سلول های خودکار و زنجیره - های مارکوف ، تغییرات کاربری اراضی را تا سال ٢٠١٥ پیش بینی کرده و در نهایت به بررسی تأثیرات تغییر کاربری بر روی محیط زیست پرداخته است .