Abstract:
امروزه شهرهای بزرگ در کشورهای در حال توسعه به شدت در حال رشد هستند این نواحی تمامی امکانات، خدمات و سرمایههای کشور را در خود بلعیده، ولی با این وجود با انواع مشکلات و معضلات شهری از جمله: کمبود مسکن، بالا رفتن میزان بیکاری، مساله حاشیه نشینی، مشکل حمل و نقل و نارسایی در عرضه سایر خدمات شهری، همچنین تخریب محیط زیست دست و پنجه نرم میکنند. از طرف دیگر سایر نقاط در این کشورها اعم از شهرهای میانی، شهرهای کوچک و نقاط روستایی از توسعه عقب ماندهاند و دچار رکود و توقف در سیر پیشرفت خود شدهاند. هدف کلی این پژوهش مشخص کردن تاثیر شهر بناب در فرایند توسعه سکونتگاههای پیرامونی (ناحیه) و ارزشیابی عملکرد این شهر درحوزه اقتصادی و جمعیتی است. نوع تحقیق کاربردی، و دادههای مورد نیاز از نتایج آخرین سرشماری رسمی نفوس و مسکن کشور 1390 گردآوری شده است. روش انجام پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مدلهای ضریب مکانی، روش کششپذیری، روش ترسیمی طولی ایزارد، روش ژرژشابو و تونیگارنیه انجام شده است. یافتهها نشان میدهد که بناب در بخش خدمات و کشاورزی خودکفا میباشد و نرخ اشتغال واقعی 44/ 93 درصد و نقش غالب شهر چندنقشی است. بر اساس مدل ایزارد بخش صنعت و خدمات در سطح ملی وضعیت نسبتا مطلوبی دارند. بنابراین حصول به جایگاه برتر در سطح ملی و منطقهای مستلزم تدوین و اجرای طرحهای راهبردی و توجه خاص سطح کلان تصمیمگیری کشور به ظرفی تهای نهفته و بینظیر شهر بناب میباشد.
Today, big cities in the developing countries are growing very fast. These areas swallow all the facilities, services and the capital of the country. However, they tackle with different types of urban problems such as housing shortage, increasing the unemployment rate, the issue of marginalization, transport problem and failure in the supply of other urban services, as well as Environmental degradation. On the other side, other parts of the country, including central cities, towns and rural areas are lagging the development and are facing stagnation and stop in their progression. The overall goal of this research is to determine the effect of Bonab City, a city located in East Azerbaijan Province of Iran, in the process of the development of the surrounding settlements (area) and evaluation of its performance in the economic and demographic fields. The type of the research is applied research and the required data has been collected from the results of the last official census of Population and Housing in 2011. The research uses descriptive-analytic method which has been performed by using location coefficient models, Elasticity methods, longitudinal graphical approach of Izard, method of George Charbo and Tony Garnier. The results show that Bonab is self-sufficient in the agriculture and services sections. The actual employment rate is %93.44 and the dominant role of the city is a multi-role city. According to the Izard model, the industry and services sections have relatively favorable situation. Therefore, reaching to a superior position in the national and regional level requires the compiling and executing strategic plans and special attention of the country mega-scale decision making authorities to the unique and hidden capacities of Bonab city.
Machine summary:
نقش شهر بناب در توسعه اقتصاد پایدارمنطقه اي با رویکرد مدل هاي اقتصادي – جمعیتی تاریخ دریافت مقاله: 03/20/49 تاریخ پذیرش نهایی مقاله12/15: 94/ رسول وظیفه شناس (گروه شهرسازي، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران) کریم حسین زاده دلیر (استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزي شهري، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند ،ایران) محمد علی خلیجی (گروه شهرسازي، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران) چکیده امروزه شهرهاي بزرگ در کشورهاي در حال توسعه به شدت در حال رشد هستند این نواحی تمامی امکانات، خدمات و سرمایه هاي کشور را در خود بلعیده، ولی با این وجود با انواع مشکلات و معضلات شهري از جمله : کمبود مسکن، بالا رفتن میزان بیکاري، مسأله حاشیه نشینی، مشکل حمل و نقل و نارسایی در عرضه سایر خدمات شهري، همچنین تخریب محیط زیست دست و پنجه نرم می کنند .
Q: ضرب مکانی : تعداد نیروي کار موجود در بخش i در شهر : تعداد نیروي کار موجود در شهر : تعداد نیروي کار موجود در بخش i در کل کشور : تعداد کل نیروي کار موجود در کل کشور جدول 3 - ضریب مکانی در شهر بناب طی سال هاي 1385 -90 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} مأخذ: (وظیفه شناس و همکاران، 0931، 08 و نتایج تفصیلی سرشماري عمومی نفوس و مسکن استان آذربایجان شرقی )1365-90 ، 5-4- نقش غالب اقتصادي متخصصان رشته هاي مختلف به ویژه برنامه ریزان شهري و جغرافی دانان، در ارزیابی نقش شهرها، عمدتاً به نوع اشتغال اشاره می کنند؛ به این مفهوم که اگر در یک شهر، در بخشی یا زیربخش هاي اقتصادي، به نسبت معینی اشتغال وجود داشته باشد، نقش شهر نیز در همان زمینه تعریف م یشود.