Abstract:
چکیده
کشورهای جهان در رقابتی تنگاتنگ و نزدیک در پی بهرهگیری از توانمندیهای کشور خود هستند تا بتوانند سهم بیشتری از درآمد ناشی از صنعت توریسم را به خود اختصاص دهند و با سادهترین شکل ممکن به اشتغالزایی بپردازند. در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که اکوتوریسم و زیر شاخههای آن از جمله ژئوتوریسم در مقایسه با توریسم فرهنگی از قابلیتها و مزیتهای بهتری برخوردار است. از طرف دیگر به اذعان اندیشمندان و متخصصان ایران دومین کشور جهان از نظر برخورداری از جاذبههای گردشگری و ژئوتوریستی بعد از امریکا است. یکی از مناطقی که ذیل مقوله ژئوتوریسم از پتانسیلهای بالایی برخوردار است استان مازندران و شهرستان نوشهر است. با توجه به این مقدمه سؤالی که در این تحقیق بدان خواهیم پرداخت این است که آیا سواحل دریای خزر و استان مازندران از طریق گردشگری و ایجاد منطقه آزاد نوشهر میتواند زمینه توسعه قدرت محلی و منطقهای در ابعاد فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را به وجود آورده و سبب افزایش اشتغال و درامد سرانه کشور گردد؟ و یا به عبارت دیگر آیا میتوان استان مازندران را به عنوان یکی از مهمترین مناطق گردشگری در حوضه دریای خزر، آسیای میانه و قفقاز مطرح کرد؟ جاذبههای باستانشناختی، فرهنگی و طبیعی ایران مبنایی بسیار مناسب برای توسعه ژئوتوریسم ایجاد کرده است با توجه به این که ایران دارای گسترهی وسیعی از پدیدههای زمینشناختی است و ژئوتوریسم به تازگی در آن پا گرفته و مراحل اولیه توسعه را طی میکند. فرضیه تحقیق حاضر این است که به نظر میرسد در استان مازندران پتانسیلهایی از دیدگاه ژئو توریسم وجود دارد که در صورت یک برنامهریزی منسجم میتوان با توسعه و بهرهبرداری از این پتانسیلها تحولی در گردشگری داخلی و خارجی این منطقه به وجود آورد. ژئوتوریسم استان مازندران تابلویی زیبا از تمامی ژئوسایتهای کشور است؛ بنابراین در تحقیق حاضر برآنیم تا ضمن بهرهگیری از منابع کتابخانهای و مقالات پژوهشی پتانسیلهای طبیعی، موانع و تنگناهای موجود ژئو توریسم استان را بررسی نموده تا به اهداف مورد نظر دستیابیم.
Machine summary:
با توجه به اين مقدمه سؤالي که در اين تحقيق بدان خواهيم پرداخت اين است که آيا سواحل درياي خزر و استان مازندران از طريق گردشگري و ايجاد منطقه آزاد نوشهر مي تواند زمينه توسعه قدرت محلي و منطقه اي در ابعاد فرهنگي ، اقتصادي و سياسي را به وجود آورده و سبب افزايش اشتغال و درامد سرانه کشور گردد؟ و يا به عبارت ديگر آيا مي توان استان مازندران را به عنوان يکي از مهم ترين مناطق گردشگري در حوضه درياي خزر، آسياي ميانـه و قفقـاز مطـرح کـرد؟ جاذبه هاي باستان شناختي ، فرهنگي و طبيعي ايران مبنايي بسيار مناسب براي توسعه ژئوتوريسم ايجاد کرده است با توجه به ايـن کـه ايران داراي گستره ي وسيعي از پديده هاي زمين شناختي است و ژئوتوريسم به تازگي در آن پا گرفته و مراحل اوليه توسـعه را طـي مي کند.
8 استان مازندران از مهم ترين مناطق ايران به لحاظ توسعه ژئوتوريسم اسـت چـرا کـه در شـمال خـود دريـاي زيبـاي مازندران که يک چاله ي زمين شناسي است و در جنوب خود رشته کوه هاي سر بـه فلـک کشـيده البـرز و دره هـاي شگفت آوري که هر يک ميدان مطالعات وسيع محققان است .
) قرار گرفـت که به جهت آغاز فعاليت هاي عمراني به حبيب آباد معروف شد سپس به دهنو و در سال ١٣١٨ هجري شمسـي و در زمان پهلوي اول با ايجاد بندر نوشهر و يک سلسله اقدامات عمراني بـا هويـت شـهري در کنـار بافـت روسـتائي بـه نوشهر تغيير نام يافت ؛ بنابراين علل عمده استقرار و پيدايش شهر نوشهر در اين منطقه را مي توان وجود رودخانه هاي متعدد، نزديکي آن به دريا، کوتاه بودن فاصله اش به تهران و موقعيت مناسب ساحل آن بـراي پهلـوگيري شـناورهاي تجاري و حاصلخيزي اراضي اطرافش دانست يکي از روستاهاي توريست پذير در اين شهرستان روستاي شوفسـکاج است (٢٠١٣ ,Cultural Heritage Organization).