Abstract:
قانون مجازات اسلامی یکی از قوانین مادر در کشور ایران است. متن جدید این قانون چند سالی است که مراحل تنظیم، بررسی و تصویب را نهادهای مختلف قضایی و قانونگذاری کشور گذرانده است. کارشناسان و استادان حقوق کیفری و سایر رشتههای حقوقی بارها درباره نقاط قوت و ضعف این قانون سخن گفتهاند. در این مقاله نوآوریهایی همچون نظاممند شدن موضوع سن مسئولیت کیفری اطفال، جنون، شروع به جرم، جرایم سازمان یافته، نظام مندشدن تشدید مجازاتها در موضوع تعدد جرم و تعدادی دیگر از تغییرات قانون جدید نسبت به قانون گذشته مورد بحث قرار گرفته است. ماده 94 قانون مجازات اسلامی، اطفال را در صورت ارتکاب جرم از مسئولیت کیفری مبرا میداند. در ایران به صراحت ماده 94 قانون مجازات اسلامی، اطفال در صورت ارتکاب جرم مبرا از مسئولیت کیفری هستند.
Machine summary:
متاسفانه نادیده گرفتن یافته های تقنینی که تبلور استحاله فرهنگی و تاریخی گذشته کشور ما است صرفاً مربوط به بخش مسئولیت کیفری اطفال نبوده، بلکه ابتدا به صورت عملی و سپس قانونی به ساختار و تشکیلات مراجع رسیدگی خاص اطفال ، یعنی دادگاه اطفال نیز تسری یافته و قوانین مربوط را نسخ کرده است توضیح آنکه بر اساس تبصره دو ماده ۹۱۹۱ قانون مدنی زمانی میتوان به کودکان بالغ اجازه تصرف و مداخله مستقل در اموال متعلق به خود را داد که رشد آنان ثابت شده باشد.
تعیین نشدن محدوده بلوغ شرعی و اختلاف و ابهام در تعیین اوصاف آن و رویه مراجع قضایی در اعمال تبصره دو ماده ۹۱۹۱ قانون مدنی که صرفاً در صدد تعیین سن بلوغ و نه بلوغ شرعی برآمده و ۴ سال را برای دختران و ۹۹ سال را برای پسران آن هم بر مبنای سال قمری که هر سال آن ۹۹ روز از سال شمسی کمتر است مقرر داشته است حقوقدانان را با نوعی تبعیض جنسی نسبت به آنان مواجه می کند؛ زیرا دختران ۱ سال و چند ماه در صورت ارتکاب جرم همان کیفری را به ویژه در خصوص جرائم مستوجب حدود و قصاص تحمل میکنند که اولاً امکان تعدیل و تخفیف و فردی کردن آنها وجود ندارد و ثانیاً یک فرد ۳۱ یا ۹۱ ساله در معرض آن قرار دارد.