Abstract:
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای خود-آسیب رسان و عوامل محافظتکننده سوءمصرف مواد در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت تهران بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری عبارت بود از: نوجوانان 17-13 سال در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت در سال 1397 در تهران. نمونه نهایی شامل 24 دانشآموز پسر مقطع سوم متوسطه در کانون اصلاح و تربیت بود که بهطور تصادفی در گروه آزمایش و گواه (12 نفر) قرار گرفتند. جلسات آموزشی برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه (هفته ای یکبار هر جلسه 2 ساعت) برگزار شد. ابزار پژوهش سیاهه خود گزارشی خود-آسیب رسانی کلونسکی و گلن (2009) و پرسش نامه عوامل خطرساز و حفاظت کننده در برابر مصرف مواد بود. یافته ها: نتایج نشان داد برنامه آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی باعث کاهش نمرات رفتارهای خود آسیب رسان، و نگرش به مصرف مواد، احساس افسردگی و هیجان خواهی و افزایش نمرات جرات مندی و خودکنترلی شد. نتیجهگیری: آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی روش موثری برای بهبود متغیرهای اثرگذار بر اعتیاد است. میتوان در کارگروههای تخصصی و کارگاههای آموزشی و جلسات توانمندسازی، این روش را به کار گرفت.
Aim: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness-based training on self-harming behaviors and protective factors of substance abuse among adolescents at the juvenile correction and rehabilitation center at Tehran. Method: The research method was quasi-experimental with pre-test-posttest design with control group. The statistical population of this study consisted of all adolescents aged 13-17 years old at juvenile correction and rehabilitation center in Tehran city. The final sample consisted of 24 male high school students in the juvenile correction and rehabilitation center who were randomly assigned to the experimental and control groups (n=12) and the training sessions were held for the experimental group for 8 sessions (once every 2 hours per week). The measures were the Inventory of Statements about Self-injury by Klonski & Glenn (2009) and Questionnaire of Risk Factors and Protective Factors against Substance Use. Multivariate analysis of variance (MANOVA) was used to analyze the data. Findings: The results showed that mindfulness-based training program reduced self-injurious behaviors in the experimental group and also it reduced substance use attitude, feeling of depression and sensation seeking. There was a significant increase in the dignity and self-control in the experimental group (p Conclusion: Based on the results, it is recommended that the mindfulness-based principles and concepts which in fact were confirmed its impact on Iranian society, can be used for counselors and have been analyzed, interpreted in specialized workgroups and empowerment sessions to learn how they can be used to help adolescents at juvenile correction and rehabilitation center.
Machine summary:
یافته ها: نتایج نشـان داد برنامه آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی باعث کاهش نمرات رفتارهای خود آسـیب رسـان ، و نگرش به مصـرف مواد، احسـاس افسـردگی و هیجان خواهی و افزایش نمرات جرات مندی و خودکنترلی شـد.
هرچند برخی از تحقیقات داخلی از آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی اســتفاده کرده اند، اما اسـتفاده آن ها از این برنامه صـرفاً برای پیشـگیری بوده و اثربخشـی آن را روی رفتارهای خود-آســیب رســان و عوامل محافظت کننده ســوءمصــرف مواد در بین نوجوانان کانون اصـلاح و تربیت بررسـی نشـده اسـت .
ـلذا ـبا توجـه ـبه مطـاـلب فوق ، هـدف پژوهش حاضـر اثربخشـی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای خود-آسـیب رسـان و عوامل محافظت کننده سوءمصرف مواد در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت تهران هست .
جدول ٣: نتایج تحلیل کواریانس تک متغیری برای بررسی الگوهای تفاوت در مولفه ها (به تصویر صفحه رجوع شود) بحث و نتیجه گیری هدف پژوهش حاضـر بررسـی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای خود-آسـیب رسـان و عوامل محافظت کننده سـوءمصـرف مواد در نوجوانان کانون اصـلاح و تربیت شـهر تهران بود.
تحقیقی که موضـوع آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای خود-آسـیب رسـان و عوامل محافظت کننده سـوءمصـرف مواد در نوجوانان کانون اصـلاح و تربیت را موردتوجه قرار داشته باشد در بررسی و اسناد و منابع تحقیقی یافت نشد.
Lloyd-Richardson, Perrine, Dierker, & Kelley ـبا هـدف متوقف کردن یـا حـذف حـاـلت هـای عـاطفی و شـــنـاختی ـنامطلوب (رهـایی یـافتن از ناکامیها، کاهش دردهای عاطفی، بیان خشــم نســبت به دیگران و کاهش تنش ) یا تقویت مثبت خودکار که اشــاره به اســتفاده از رفتار خود-آســیب رســان برای ایجاد بعضــ ی از حالت های درونی دارد، عمل کنند.