Abstract:
با وجود مزایای صلحآمیز فناوری هستهای در ابعاد گوناگون زندگی بشر، سوءاستفاده از انرژی مذکور در راستای فعالیّت های ناقض صلح و امنیت بینالمللی، یکی از مهمترین دغدغهها و نگرانیهای جامعه جهانی را از زمان کشف انرژی هستهای تاکنون تشکیل میدهد؛ یکی از این نگرانیها مربوط به اخاذی هستهای است که طی آن تهدید به استفاده از سلاح هستهای یا سایر وسایل انفجاری هستهای و یا تهدید به انتشار مواد هستهای به منظور اجرا و پیشبرد مطالبات اشخاص در دستور کار قرار میگیرد. در اینباره، کنشگران سامانه حقوق بینالملل تا قبل از سال 2017، اقدامی متناسب و سنجیده در راستای مقابله با چنین اعمالی انجام ندادند؛ بدینسان، هیچکدام از منابع حقوق بینالملل از جمله اسنادی چون منشور ملل متحد و معاهدات موجد مناطق عاری از سلاح هستهای، به ممنوعیت صریح تهدید و اخاذی هستهای رأی ندادند. با این وجود، انشای کنوانسیون منع سلاح هستهای در سال مرقوم و در پی آن، ممنوعانگاری مطلق تهدید به استفاده از سلاح هستهای و یا سایر وسایل انفجاری هستهای به عنوان نقطه عطفی در راستای مقابله با اخاذی هستهای به شمار میآید. با این اوصاف، در مقاله حاضر تلاش بر آن است تا با بررسی حکم اخاذی هستهای در نظام حقوق بینالملل، تحولات اخیر نیز کنکاش و ارزیابی شوند تا سرانجام مشخّص گردد که واکنش جامعه جهانی در قبال اخاذی هستهای از چه نارساییهایی برخوردار است.
Along with the various benefits that nuclear technology has had in many aspects of the life of the human community, recruiting that type of energy for activities that violate international peace and security is regarded as one of the major concerns of international community actors from the discovery of nuclear energy to now. One of these concerns is nuclear blackmail, which threatens to use nuclear weapons or other nuclear explosive devices or threatens to release nuclear materials in order to meet the demands of the agenda. In this way, the activists of the International Law System did not, until 2017, take a measurable measure to counteract such acts. The treaty on prohibition of nuclear weapons and the absolute ban on the threat of using nuclear weapons or other nuclear explosive devices as an innovative tool to combat nuclear blackmail. In this regard, the purpose of this essay is to analyze and evaluate its status in the International Law System, in line with what is said in the treaty on prohibition of nuclear weapons. To this end, the failures and of the above-mentioned conduct are clearly outlined.
Machine summary:
پرسشي که در اين جا فراروي مخاطب قرار ميگيرد آن است که راهبرد مناسب به منظور مقابلـه بـا اخاذي هسته اي در حقوق بين الملل دائر بر چه ابعادي است ؟ در مقام پاسخ اين فرضيه مطرح مـيشـود، ممنوع انگاري و جرم انگاري مطلق و روشن تمامي اقسام تهديد هسته اي از جملـه تهديـد بـه اسـتفاده از سلاح هسته اي يا ساير وسايل انفجاري هسته اي و يا انتشـار مـواد هسـته اي همگـام بـا برقـراري نظـام صلاحيت جهاني جهت رسيدگي به چنين اعمالي ، ابعاد راهبرد سنجيده در راستاي مقابله بـا اخـاذي هسته اي را در نظام حقوق بين الملل تشکيل ميدهند.
(Black-Branch, 2015 : 347) با اين اوصاف بايد بررسي نمود که موضوع اخاذي هسته اي يعني تهديد به استفاده از سـلاح هسته اي يا ساير وسايل انفجاري هسته اي و يـا تهديـد بـه انتشـار مـواد هسـته اي در قلمـروي ممنوعيت موجود در بند ٤ ماده ٢ منشور ملل متحد قرار ميگيرد يا خير.
3. Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons (NPT).
2. Nuclear-Weapon-Free Zones Treaties.
6. Treaty on the Southeast Asia Nuclear Weapon-Free Zone.
7. African Nuclear Weapon Free Zone Treaty.
8. Treaty on a Nuclear-Weapon-Free Zone in Central Asia (CANWFZ).
2. Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons.