Abstract:
این پژوهش به بررسی شیوهی تولید انفجاریهای بدنهایِ فارسی در گفتار فارسیآموزان چینی و عربی میپردازد. انفجاریهای بدنهای در نظام آوایی زبان فارسی با زبانهای عربی و چینی تفاوت بنیادین دارد: انفجاریهای بدنهای فارسی بسته به محل تولید واکهی مجاور به صورت گونههای سختکامی و نرمکامی تولید میشوند. در مقابل، انفجاریهای بدنهای در زبانهای عربی و چینی فقط نرمکامیاند و گونهی سختکامیِ انفجاریهای بدنهای در این زبانها تظاهر آوایی ندارد. با توجه به این تفاوت واجی، پرسشی مطرح میشود مبنی بر آنکه تا چه اندازه الگوهای تولیدی- صوتی همخوانهای انفجاری بدنهایِ فارسی در گفتار فارسیآموزان عربی و چینی با ویژگیهای تولیدی-صوتیِ بومی این همخوانها مطابقت دارد. برای پاسخگویی به این پرسش ابتدا دادههایی متناسب با پرسش پژوهش طراحی و توسط شرکتکنندگان آزمایش (شامل سه گروه فارسیزبانان بومی، فارسیآموزان چینی و فارسیآموزان عربی)، تولید شدند. سپس الگوی توزیع انرژی بر روی طیف بسامدی رهش انفجاریهای بدنهای در گفتار شرکت کنندگان آزمایش بررسی شد؛ همچنین، معادلهی خط رگرسیونِ حاصل از اندازهگیری مقادیر فرکانس F2 در آغاز واکه و ناحیهی ایستای واکهی بعد از همخوان انفجاری به دست آمد. نتایج نشان داد در حالی که فارسیزبانان بومی، مطابق انتظار، انفجاریهای بدنهای را در بافت واکهای پیشین بهصورت سختکامی و در بافت واکهای پسین بهصورت نرمکامی تولید میکنند، فارسیآموزان چینی و فارسیآموزان عربی، این همخوانها را در هر دو بافت واکهایِ پیشین و پسین به صورت نرمکامی تلفظ میکنند. یافتههای این پژوهش در چارچوب نظریهی یادگیری گفتار (SLM) مورد بحث قرار گرفته و پیشنهادهایی در خصوص کاربرد نتایج به دست آمده در حوزهی آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان ارائه شده است.
Machine summary:
سپس الگوی توزیع انرژی بر روی طیف بسامدی رهش انفجاریهای بدنه ای در گفتار شرکت کنندگان آزمایش بررسی شد؛ همچنین ، معادله ی خط رگرسیون حاصل از اندازه گیری مقادیر فرکانس F٢ در آغاز واکه و ناحیه ی ایستای واکه ی بعد از همخوان انفجاری به دست آمد.
بررسیهای رده شناختی نشان داده است که قویترین قله ی بسامدی نرم کامیها در مجاورت واکه های پیشین در محدوده ی فرکانس های میانی (بالاتر از فرکانس F٢ واکه و کمتر از فرکانس F٤ واکه ) ظاهر میشود، درحالیکه فرکانس قویترین قله ی طیف رهش این همخوان ها در بافت واکه ای پسین ، به طور قابل ملاحظه ای کمتر است (به طور مشخص ، در ناحیه ای پایین تر از فرکانس F٢ واکه ی مجاور) (برای مطالعه ی طیف بسامدی قطعه ی رهش انفجاریهای بدنه ای در زبان های انگلیسی، ١.
اشرف زاده و نوربخش )٢٠١٤ ,Nourbakhsh &Ashrafzade (، در یک مطالعه ی صوت شناختی مرکز تجمع انرژی بر روی طیف نگاشت را پارامتر تعیین کننده ی جایگاه تولید همخوان های انفجاری بدنه ای در زبان فارسی معرفی کردند.
٧. تحلیل آوایی شکل های ١، ٢ و ٣ طیف بسامدی قطعه ی رهش انفجاریهای بدنه ای فارسی را در مجاورت واکه های پسین /u/ و /o/ (سمت چپ ) و پیشین /i/ و /e/ (سمت راست ) در گفتار فارسیزبانان بومی (١)، فارسیآموزان چینی (٢) و فارسیآموزان عربی (٣) نشان میدهد.