Abstract:
پرسشنامه طراحی شده، 63 مقاله مجله نقد ادب عربی را با روش تحلیل محتوای ترکیبی مورد نقد و ارزیابی قرار داده است.
یافتههای پژوهش نشان میدهد که مقالهها از سال 89 تا 94 در مولفههای ساختاری روند رو به رشدی دارند. اما در سالهای 94 و 95 این روند سیر نزولی پیدا کرده است و سپس سال 96 و 97 مولفههای ساختاری رشد قابل ملاحظهای دارد. بررسی انطباق ساختار مقالهها با معیارهای مطلوب مقالههای علمی پژوهشی نشان میدهد که ساختار مقالهها در قسمت سوال، پیشینه، روش پژوهش و علت انتخاب آن، چگونگی جمع و تحلیل مواد پژوهش و نتیجه، بامعیارهای مقالههای علمی پژوهشی مطابقت ندارد. نتیجه پژوهش نشان میدهد که نویسندگان الگوی ساختاری منسجمی در اختیار نداشتند و ساختار مقالهها را بر اساس آنچه خود آموزش دیدهاند تنظیم کردهاند. ضعف موجود را میتوان به بیتوجهی به معیارهای ساختاری در آموزشهای دانشگاهی ارتباط داد و از طرفی دیگر مشخص نبودن الگوی جامع ساختاری مقاله علمی پژوهشی از سوی سردبیران و داوران از دیگر عوامل برجسته شدن این مشکل در مقالهها است. بنابراین این پژوهش مدل مفهومی ساختار مقالههای علمی پژوهشی زبان و ادبیات عربی را پیشنهاد داده است.
Machine summary:
نظربـه ايـن کـه سـاختار، شـالودٔە اصـلي مقالـه را تشـکيل مي دهد و ارزيابي مقاله ها به منزلۀ راهبردي مديريتي کنش و اثربخشي واقعي آنها را نمايان ميسازد و باتوجه به اين که مراکز پژوهشـي يـا مجلـه هـا نسـبت بـه معيارهـاي ارزيابي مقاله ها رويکردهاي متفاوتي دارند؛ بنابراين نياز به الگو يا مدلي منسجم هست تا با آن، سـنجش عينـي و هدفمنـدي صـورت بگيـرد؛ بـر همـين اسـاس ، پرسشـنامۀ طراحيشده در اين پژوهش ، شاخص هـاي ارزيـابي رويکـرد سـاختاري نگـارش مقالـه (عنوان ، چکيده، مقدمه ، پيشينه ، روش ، بدنۀ اصلي ، نتايج و منابع ) بـا زيرشـاخه هـاي آنها را دربرميگيرد؛ بدين ترتيب در ايـن پـژوهش بـر آنـيم تـا تعـداد ۶۳ مقالـۀ مجلـۀ علمي - پژوهشي «نقد ادب عربي » را مطـابق پرسشـنامه و بـا درنظرگـرفتن رويکـردي ساختاري نقد و ارزيابي کنيم تا امتيازها و کاستي هايشان را تبيين کنيم و براي ارتقـاي سطح کيفي پژوهش هاي آينده راهکار ارائه دهيم .
نگاهي به تحقيق هاي حوزٔە سوم که به اهداف مقالۀ حاضر نزديک تر است ، روشن ميسازد که اگرچه آسيب شناسي وضعيت کنوني مقاله هاي موردبررسي از نقـاط قـوت اين پژوهش ها به شمار مي آيد اما بيشتر نويسندگان فقط تعدادي اندک از مقاله ها را به منزلۀ جامعۀ موردارزيابيي خويش انتخاب کرده و بيشتر به جنبۀ شکلي و آماري توجـه کرده اند؛ چنانکه تحليل کيفـي عناصـر مقالـه هـا انـدک و در چنـد سـطر بيـان شـده ؛ همچنين ابزار گردآوري دادههاي آنان به درسـتي مشـخص نشـده اسـت ؛ درحـاليکـه پژوهش حاضر ٦٣ مقالۀ مجلۀ نقد ادب عربي را در حوزه هاي موضوعي متفاوت و بـه روش تحليل محتواي ترکيبي (کمي و کيفي) ارزيابي ساختاري کرده و ابـزار گـردآوري اطلاعات ، پرسشنامه است که روايي و پايايي آن تأييد شده است .