Abstract:
تپه گوراب در روستای جوراب (گوراب) از توابع شهرستان ملایر در استان همدان واقع است، این تپه در 12 کیلومتری جنوب شهر ملایر و در مجاورت جاده ارتباطی ملایر ـ اراک قرار دارد. پژوهش‌‌های باستان شناسی در تپه گوراب در سال 1385 به سرپرستی علی خاکسار منجر به شناسایی ادوار فرهنگی مختلف شامل؛ مس و سنگ میانی و جدید، آهنIII؟ هخامنشی؟، اشکانی، ساسانی، اوایل دوره اسلامی، سلجوقی، ایلخانی. از ادوار فرهنگی مهم تپه گوراب می توان به آثار و یافته‌‌های مس و سنگی اشاره نمود که در میان یافته‌‌های فرهنگی این دوره، شواهد معماری خاصی یافت نشد. در تاریخ‌گذاری مطلق انجام‌گرفته در تپه گوراب براساس نمونه‌‌های کربن 14، 3 نمونه مربوط به دوره مس و سنگ می باشد که می توان دوره مس و سنگ میانی و جدید را در این تپه تائید نمود. در این نوشتار با استناد به داده های فرهنگی حاصل از کاوش (سفال و داده های کربن 14) و همچنین استفاده از منابع کتابخانه ای و گزارش ها به بررسی و تحلیل فرهنگ های دوره مس و سنگ تپه گوراب پرداخته می‌شود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که آثار و یافته های فرهنگی دوره مس و سنگ تپه گوراب قابل‌مقایسه با سایر محوطه‌‌های مس و سنگی غرب ایران ازجمله گودین VI، VII، سیاه بید قدیم و ماران است.
Tape Gourab is located at Jourāb Village, a suburb of Malayer township in Hamadan province, adjacent to the link road Arak-Malayer. Archaeological researches led by Ali Khaksar conducted on the site in 2006 to determine stratigraphy of the area achieved remarkable results. The site in its highest point is 28 meters above the surrounding lands. In order to provide data for absolute dating totally 13 samples of C14 have been taken from the stratigraphical layers on Tape. Three samples belong to Chalcolithic period. Dating of samples was conducted in the history and art laboratory at the University of Oxford and results were presented on March 4th of the year 2008. According to the chronology and considering the evidence of absolute chronology (C14), pottery and architectural evidence in Gourab, eight cultural periods have been distinguished: Middle Chalcolithic, Bronze Age (Kura-Arex), Iron III/ Achaemenid, Parthian, Sassanid, early Islamic Seljuk and Ilkhanid. Chalcolithic period data of Gourab Tape is comparable with the pottery from Godin Tape, Yaniq Tape, Siah-Bid and Choqa Maran. This paper focuses on the Chalcolithic period of Tape Gourab. According to the chronology and consider the evidence of absolute chronology (C14), pottery and architectural evidence in Gourab eight cultural periods can be specified: Middle Chalcolithic, ancient Bronze, Iron III? Or Achaemenid?, Parthian, Sassanid, early Islamic Seljuk and Ilkhanid. Chalcolithic period data of Gourab tape is comparable with pottery of areas around Godin tape, Yaniq Tape, Siah-Bid and Choqa Maran.
Machine summary:
در ادامه به تشريح هرکدام از گونه ها پرداخته ميشود: گروه شکلي ١: اين گروه شامل کوزه هايي با گردن استوانه اي و لبه هاي برگشته به خارج ظرف است (طرح ١، جدول ٣) که با نمونه هاي به دست آمده از گودين (٩ ,٢ :fig ,٦٥ :١٩٦٩ ,Young)، سه گابي ( & Young ١١ :fig ,٧٣ :١٩٧٤ ,Levine)، سياه بيد (٨٦ :١٩٨٥ ,Henrickson) و برخي از محوطه هاي بررسي شده دشت نهاوند مانند سرسام گبري، تپه يزدان ، کهريز صفيخاني (سعيدي هرسيني، ١٣٨٥: ٣٩٩، ٤١٢، ٤١٥) قابل مقايسه - اند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) گروه شکلي ٢: اين گروه از سفال ها شامل کاسه هايي با لبه هاي صاف و يا اندکي برگشته به خارج ظرف است (طرح ٢، جدول ٤) که قابل مقايسه با محوطه هاي گودين (٣,١١ :fig ,٦٩ ,٦٧ :١٩٦٩ ,Young)، سه گابي و چغاماران (٥ ,٩ :fig ,٣٧ ,٣٦ :١٩٨٦ ,Young &Levine ) و برخي محوطه هاي بررسيشده دشت نهاوند مانند قلعه شيرزاد، تپه يزدان (سعيدي هرسيني، ١٣٨٥: ٤٠٩، ٤١٢) ميباشد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) گروه شکلي ٣: اين گروه شامل کاسه هاي دهانه گشادي است که لبه آن ها با زاويه اي حاده به سمت داخل ظرف برميگردد (طرح ٣، جدول ٥) و قابل مقايسه با نمونه سفال هاي محوطه هاي گودين ( ,٦٥ :١٩٦٩ ,Young ٥,١١ :fig)، چغاماران و سياه بيد (٩٢ ,٨٩ :١٩٨٥ ,Henrickson) و تپه B سه گابي ( ,٢٢٤ :١٩٨٣ ,Henrikson ٢٢٨) و برخي محوطه هاي بررسيشده دشت نهاوند (قلعه شيرزاد، تپه گاوکش )، دشت کنگاور (جاور سينه ، پا قلعه دهلر)، دشت صحنه (چشمه اکبرخان ) (سعيدي هرسيني، ١٣٨٥: ٤٢٤-٤٠٩) است .
(
, 
, 
)
