Abstract:
در عصرکنونی دولت بازیگری اصلی در مناسبات گوناگون ملی و فراملی است. برخی از شهروندان بنا به دلایل گوناگون از جمله فقر و نداری از تهیه ضروریترین کالاهای موردنیاز برای زندگی خود ناتوان هستند. دولت مکلف است در راستای وظیفه حمایتی خود در راه برطرف ساختن این چالش بکوشد. حقوق رفاهی و از جمله حق بر سلامت، حق بر تغذیه، حق بر توسعه و حق بر زندگی شایسته در شمار مهمترین مولفههای حقوق بشری ناظر به رسالت دولت در تامین کالاهای ضروری شهروندان است. تدوین قوانین و سیاستهای عملی کارآمد، سازماندهی سامانه بازرسی و نظارتی همراه با شناسایی شهروندان کم برخودار و ضعیف جامعه از طریق طراحی پرسشنامه ملی و محلی در شمار مهمترین بنیادهای انجام رسالت پیشگفته دولت است. در این راستا دولت میتواند با بهرهگیری از ظرفیتهای ملی و منطقه ایی به تناسب نیاز جامعه به تحقق مفهوم فقرزدایی کمک نماید که امروزه در شمار مهمترین وظیفه دولت در قانون اساسی و قوانین عادی به شمار میرود. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهرهگیری از رویکرد پژوهشهای میان ـ رشتهای نگاشته شده و میکوشد تا رسالت دولت را در تامین کالاهای ضروری شهروندان با تاکید بر مولفههای حقوق بشری ارزیابی نماید.
Machine summary:
اهمیت و جایگاه این مؤلفه در میان گفتمانهای سیاسی و حقوقی معاصر نشاندهنده ضرورت مطالعه یکی از عینیترین و آشکارترین کارکردهای دولت در جامعه است که میتواند زمینه اثرگذاری را برای استیفاء دیگر حقوق شهروندانی که در حال حاضر از تهیه ضروریترین ملزومات زندگی خود ناتوان هستند، فراهم سازد.
تکلیف دولت در فراهم نمودن کالاهای ضروری در شرایط کنونی تردیدی وجود ندارد که بر خلاف دوران شکوفایی اقتصادی بسیاری از شهروندان در فراهم نمودن کالای ضروری خود با چالش مواجه هستند و از همینرو و با توجه به ویژگیهای مربوط به ضرورت حمایت دولتها از شهروندان خود در سطوح مختلف، این رسالت برای آنها وجود دارد که صرفنظر از رژیم سیاسی نظام حاکمیتی خود، تا آنجا که ممکن است در فراهم نمودن کالاهای ضروری زندگی شهروندان خود کوشا باشند.
حقوق رفاهی یکی دیگر از مؤلفههایی که باید از دیدگاه رسالت دولت در فراهم نمودن کالاهای ضروری شهروندان خود مورد توجه قرار گیرد، جنبهای از حقوق بنیادین بشر است که حقوق رفاهی نام دارد.
(ویژه، کتابی، 1396: 7) با توجه به این توضیح باید پذیرفت که یکی از بدیهیترین پیششرطهای توسعه پایدار یک جامعه و در واقع، تحقق بخشیدن به حق بنیادین شهروندان بر توسعه، وجود نیروی انسانی آفرینشگر و سازندهای است که در پرتو دسترسی کامل و کافی به کالاهای موردنیاز برای گذران زندگی خود میتواند همه اهداف از پیشبرنامهریزیشده را برای پیشرفت و بالندگی جامعه فراهم کند.
5. بهزمامداری از دید فراهم نمودن کالاهای ضروری شهروندان پس از مطالعه مهمترین مؤلفههای حقوق بشری ناظر بر تکلیف دولت در فراهم آوردن کالاهای ضروری برای شهروندان، مناسب است که مهمترین پیامدهای انجام این کارکرد نیز بهگونهای فشرده بررسی شود.