Abstract:
جستار حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، به مقایسۀ طبیعتگرایی و بررسی کارکردها و جلوههای نمادین پدیدههای طبیعی در چکامة «ارادة الحیاة» ابوالقاسم شابّی، شاعر تونسی و سرودههای ملک الشعرای بهار، شاعر ایرانی، با توجّه به اندیشههای آرمانگرایانه آنها در جامعۀ روزگار خویش پرداخته است. همچنین در این مقاله، اهداف مورد نظر دو شاعر مورد واکاوی قرار گرفته و در پایان به اختصار به چگونگی کاربرد عناصر طبیعی در شعر آن دو اشاره شده است. برآیند این پژوهش نشان میدهد: 1- نگرش به طبیعت در دیدگاه دو شاعر از نوع نگرش رمانتیکی است؛ 2- انگیزههای فطری، اندیشههای انسانی و حسّاسیتهای روحی دو شاعر سبب شده تا مضامین مشترکی در شعر آنها پدیدار گردد؛ 3- پدیدههای طبیعی در شعر دو شاعر در وجه نمادین بهکار گرفته شدهاند و پیام آنها حفظ امید و بیداری روح ملّتهاست.
Machine summary:
بررسي و تحلیل نمادین طبيعتگرايي در شعر ملكالشّعراي بهار و ابوالقاسم شابّي 13) معصومهملوک براتی باقرآباد چکیده جستار حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، به مقايسۀ طبيعتگرايي و بررسی كاركردها و جلوههاي نمادين پديدههای طبیعی در چکامة «إرادة الحیاة» ابوالقاسم شابّي، شاعر تونسي و سرودههاي ملك الشعراي بهار، شاعر ايراني، با توجّه به انديشههاي آرمانگرايانه آنها در جامعۀ روزگار خويش پرداخته است.
نوشتار حاضر با بررسی و تعمق در سرودههاي ملكالشعراي بهار، شاعر پارسيگو و ابوالقاسم شابّي، شاعر عرب زبان تونسي، نمونهاي از اين هم انديشيها را آشكار ميكند و با استناد بر مباني مكتب رمانتيسم و با تكيه بر شاخصههاي ناتوراليستي – مشاهده و پيروي دقيق از آيين طبيعت- روشن میسازد که چگونه عناصر طبيعي و كاركردهاي آن در سروده هاي بهار و شابّي، آنها را در بيان انديشههاي مشترك ياري ميدهد.
به گفتۀ دیچز: «كار شعر برانگيختن توجّه و آگاهي، ترغيب به ادراك، دعوت به آگاهي احساسي يا مادّي است»(یوسفی، 1377: 239-240)؛ شعر بهار و شابّي نيز براي نيل به چنين اهدافي تلاش زيادي ميكند، امّا ازآنجاييكه واقعيت حاكم بر جامعه بهگونهاي ديگر است، روح بلند شاعر در عوالم طبيعت نفوذ ميكند و با آن همسو ميشود و با تكتك اين عناصر درميآميزد تا از اين طريق به بيان حقايق زندگي بپردازد، خشم فروخوردۀ خود را به فريادي بدل كند و لحظاتي روح منقلب از درد خود را آرام سازد، چرا كه طبيعت بهعنوان موجودي خودبنياد و مستقل(فورست، 1375: 52) بزرگترين كانون پيوندهاي روحي با انسان است.