Abstract:
امروزه پیشرفت وسایل الکترونیکی موجب شده که دامنۀ تجاوز افراد به حریم خصوصی مردم محدود به حضور فیزیکی نباشد و این مسئله سبب شده تا اشخاصی با بهکارگیری ابزارهای پیشرفته به عِرض و مال دیگران هجوم آورند و با تحتالشعاع قراردادن امنیت اجتماعی جامعه به اغراضی که خداوند دفاع از آنها را واجب کرده است، دست یابند. یکی از این جرائم تهدید اخاذ به انتشار اسناد ناموسی در فضای مجازی است و سؤال در این پژوهش این است که آیا دفاع شخص بزهدیده از تمامیت خویش دربرابر تهدید اخاذ میتواند مستند به دفاع مشروع شود یا خیر. باوجودآنکه این نگاه در کتب فقهی بزرگان همواره موردعنایت بوده، اما نهتنها قانون مجازات اسلامی، بلکه تحلیلگران حقوقی نیز از این پدیدۀ مهم اجتماعی که از دعاوی شایع محاکم است غافل بودهاند. نگارنده با هدف اثبات عنوان دفاع مشروع ماهیت آن را در ادلۀ فقهی و مواد قانونی واکاوی کرد و یافتۀ پژوهش بر این شد که شروع عملیات اخاذی نوعی تهاجم آشکار علیه تمامیت عِرض و مال مدافع است؛ بهعلاوه، مستفاد از ادلۀ شرعی و آرای فقها، باوجودآنکه ایراد جرح ناشی از رعایتنکردن ضوابط کلیِ فقهی جایز نیست و ضمانآور است، اما اطلاق عنوان دفاع مشروع درمقابلِ چنین تهاجمی صحیح است.
Today, the advancement of electronic devices has made the scope of the people’s encroachment on people’s privacy not limited to physical presence, and this has caused people to exploit advanced tools to raid the wealth and property of others, and by overshadowing the social security of the society, they will achieve the exaggeration that God has made obligatory to defend. One of these crimes is the threat of extortion of the publication of honorary documents, and the question of the present research is whether the defense of the victim of his integrity against the threat of extortion can be documented in the legitimate defense of jurisprudence and law. Despite the fact that this look has always been the subject of the jurisprudence of elders, it is a serious reflection of the fact that not only the Islamic Penal Code, but also legal analysts have neglected the importance of the lawsuits of the tribunals. In this paper, in order to prove the theory of research based on the accuracy of the criticism of the Islamic Penal Code, the nature of the legitimate defense in the jurisprudential and legal material has been analyzed. It was found that the initiation of extortion is a kind of invasive attack against the integrity of the wage and the defense of the defendant. In addition, it is not permissible and responsible to convey the objection of failure to observe the general rules of jurisprudence, but the title of legitimate defense against such an offensive is correct.
Machine summary:
با امعان نظر بر چنین نگرشی و با این نگاه که مکانیسم هجومی جرمی هم چـون اخاذی چنان که معلوم است به گونه ای است که هم امکان تعـرض بـه عِـرض و آبـرو در آن فراهم است و هم مال فرد را تهدید میکند و هم ممکن است به قتـل خـود مهـاجم (اخـاذ) منجر شود و به عبارتی، هر سـه عنصـر عِـرض ، مـال ، و نفـس در آن محـل تلاقـی اسـت و ازسویی، همین سه رکن در بحث دفاع مشروع نیز موردتهاجم قرار میگیرد.
بااین حال ، چنان که پیش تر گفته شد، جرم اخاذی نوعی اقدام مجرمانه است که بـه وسـیلۀ تهدید واقعی و گاه شروع به عملیات تعرض صورت می گیرد و مهاجم درقبال عملینکـردن تهدید خویش تقاضای وجه یا طلبی میکند و وضعیتی را به وجود میآورد که گاه بـه ایجـاد تنش و جرح و بعضاً منتهی به قتل ازسوی مدافع منجر میشـود و بنـابراین مـیتـوان گفـت چنین جرمی با مکانیسم هجومی خود به گونه ای است که هم امکان تعرض به عِرض و آبـرو در آن وجود دارد و هم مال و هم ممکن است به قتل (مهاجم ) منجر شـود، یعنـی هـر سـه عنصر عِرض ، مال ، و نفس در آن محل تلاقی است و همین سه رکن در بحث دفاع مشـروع نیز موردتهاجم قرار میگیرد.