Abstract:
به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، آموزش زبان فارسی که به عنوان زبان دوم جهان اسلام، دریچهای است برای شناخت و گسترش فرهنگ و تمدن ایرانی، تدوین مواد آموزشی تخصصی را طلب میکند. هدف از پژوهش حاضر، ارائهی مهارت خواندن در فارسیآموزان سطوح متوسط به بالای رشته علوم اسلامی بر مبنای رویکرد تکلیفمحور و انگارهی اندرسون (1999) و بررسی تأثیر این رویکرد در درک مطلب فارسیآموزان است. به این منظور، در ابتدایِ این پژوهش پیشآزمونی توسط نگارندگان طراحی و از دو گروه از فارسیآموزان (گروه آزمایش و گروه گواه) گرفته شد و در ادامه 10 درس بر مبنای رویکرد تکلیفمحور و انگارهی اندرسون تهیه و در مدت 10 هفته به گروه آزمایش، آموزش داده شد و گروه کنترل نیز روال عادی خود را در آموزش زبان فارسی طبق برنامهی درسی جامعهالمصطفی گذراندند. در پایان کار، پسآزمونی از هر دو گروه گرفته شد تا میزان تأثیرگذاری متون خواندن بر مبنای رویکرد تکلیفمحور در درک مطلب فارسیآموزان سنجیده شود. در نهایت، نمرات به دست آمده از آزمونها با استفاده از آزمون تی مستقل و وابسته تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل آمار توصیفی و استنباطی حاکی از تاثیر مثبت رویکرد تکلیفمحور و انگارهی اندرسون بر درک مطلب گروه آزمایشی و در نتیجه، افزایش دانش خواندن گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بوده است.
As many scholars believe, teaching Persian language, that as the second language in the Muslim world, is a window for knowing and understanding the culture and civilization of Iran, requires specialized curriculum development. This research is aimed to present the reading comprehension skill for upper-intermediate learners in the field of Islamic sciences on the basis of Task-based approach and Andersons’s reading model (1999) and study its effect on learners’ reading comprehension. To do so, a pre-test designed by the researchers was used to measure both control and experimental groups. The experimental group was taught 10 lessons on the basis of task-based syllabus, while the control group received their regular syllabus in the Al-Mustafa University. Doing so, a post-test was given to both groups to measure the effectiveness of treatment. Dependent T-test was employed to analyze the data obtained in tests. The findings indicated that the Task-based approach and Andersons’s reading model (with respect to the experimental group that outperformed the control one in post-test) were effective in enhancing the reading comprehension skill.
Machine summary:
به اين منظور، در ابتداي اين پژوهش پيش آزموني توسط نگارندگان طراحي و از دو گروه از فارسيآموزان (گروه آزمايش و گروه گواه ) گرفته شد و در ادامه ١٠ درس بر مبناي رويکرد تکليف محور و انگاره ي اندرسون تهيه و در مدت ١٠ هفته به گروه آزمايش ، آموزش داده شد و گروه کنترل نيز روال عادي خود را در آموزش زبان فارسي طبق برنامه ي درسي جامعه المصطفي گذراندند.
بنابراين ، رويکرد تکليف محور، خوانشي از رويکرد ارتباطي است که بر اهداف آموزشي و نيز فعاليت هاي واقعي تأکيد ميکند و منظور از تکاليف ، فعاليت هايي هستند که با هدفي غير از يادگيري زبان طراحي ميشوند، اما باعث تواناييهاي زباني ميشوند؛ به عبارتي ديگر، محتوا در برنامه ي درسي تکليف محور شامل مجموعه اي از تکاليف هدفمند فرايندمحور است که زبان آموزان براي انجام آنها بايد از زبان دوم يا خارجي استفاده کنند.
در مجموع ، طرح درس هاي ارائه شده در اين تحقيق داراي اجزاي تکليف نونان يعني هدف ، درونداد و روند است که زير چتر حمايتي نقش ها و موقعيت ها قرار دارند و نيز تعدادي از مؤلفه هاي انگاره ي خواندن اندرسون است که شامل فعال کردن دانش پيشين ، پرورش واژگان ، آموزش درک مطلب ، و ارزيابي پيشرفت ميباشد.
تحليل داده ها نشان داد بين ميانگين تفاضل نمرات پيش آزمون و پس آزمون دو گروه آزمايش و کنترل تفاوت معنادار وجود دارد که اختلاف نمرات اين دو گروه در ارتقاي دانش زباني مهارت خواندن در فارسيآموزان سطح متوسط به بالا ناشي از تأثير تدوين و اجراي طرح درس براساس رويکرد تکليف محور و انگاره ي خواندن اندرسون روي گروه آزمايش بوده است .