Abstract:
موعظه مساله ای ازمسائل تربیت دینی در جوامع مذهبی است که در آموزه های دینی به آن توجه خاصی شده است، همچنین از عمده ترین شیوه های عمومی پیامبر، استفاده از وعظ برای راهنمایی مردم بوده و در روایات هم از آن بعنوان زنده کننده و احیا کننده قلب یاد شده که نشان دهنده ارزش بالای آنست. زیرا اساس نبوت پیامبران الهی بر امر به معروف و نهی از منکر بنا نهاده شده است. شایان ذکر است احکام فقهی و موعظه ، با کمک یکدیگر انسان را در رساندن به مدارج عالی و کمالات یاری می دهند. در این مقاله ی پژوهشی ابعاد این موضوع را از منظر آیات، بالاخص آیات فقهی و روایات مورد بررسی قرار داده تا با کیفیت آن بیشتر آشنا شده و شرایط تاثیرگذاری آن در فرد و جامعه را بیابیم. لذا مولفه های وعظ وشرایط هریک را با تدبر در آیات و روایات دسته بندی نموده ، انواع روشهای تبلیغی که در قرآن به پیامبر وحی شده و موعظه
های مستقیم الهی که موجب رشد و کمال بشر است مورد توجه قرار داده تا بتوان نحوه موعظه پذیری از منظر الهی را بررسی نمود ودر نهایت با درک نتیجه و غایت موعظه پذیری ،انگیزه ی بیشتری در نوشیدن و نوشاندن موعظه به روش نیکوی قرآنی، در فرد و جامعه را با لحاظ عملکرد متفاوت آن از منظر قرآن و روایات سر لوحه خود قرار دهیم.
Machine summary:
جایگاه موعظه در احکام فقهی قرآن مریم داروند زاده1 1 کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه پیام نور تهران مرکز-ایران چکیده موعظه مساله ای ازمسائل تربیت دینی در جوامع مذهبی است که در آموزه های دینی به آن توجه خاصی شده است، همچنین از عمده ترین شیوه های عمومی پیامبر، استفاده از وعظ برای راهنمایی مردم بوده و در روایات هم از آن بعنوان زنده کننده و احیا کننده قلب یاد شده که نشان دهنده ارزش بالای آنست.
علاوه بر این غرض شان از اصرار بر موعظه این بوده که در نزد خدای سبحان معذور باشند و بدین وسیله مخالفت با فسق و انزجار خود را از طغیان و تمرد اعلام داشته باشند و لذا در پاسخ امت ساکت که به ایشان گفتند چرا موعظه میکنید اظهار داشتند معذرةالی ربکم و لعلهم یتقون تا هم نزد پروردگارتان معذور باشیم وهم شاید ایشان از گناه دست بردارند (منظورشان از گفتن پروردگارتان اشاره به اینست که نهی از منکر فقط به آنها اختصاص نداشته بلکه به آنهایی هم که سکوت اختیار کرده اند واجب است و همه مربوب رب هستند و موظف به انجام اوامر و دستورات الهی ) 12-1- استفاده از شیوه های موعظه وتذکر در قرآن کریم 1-12-1-روش موعظه و نصیحت فردی روش موعظه و نصیحت فردی را می توان از شیوه ی لقمان حکیم در مورد پند و اندرز پسرش استفاده کرد ،در موعظه فردی همانطور که بیان شد رعایت ملاطفت در گفتن موعظه (قول بلیغ) ورعایت حال موعظه شونده دارای اهمیت است وموعظه باید به بهترین وجه و با احتمال اثر نیکو بیان شود .