Abstract:
پس از پایان حضور نظامیان در عرصة سیاست‌ورزی ترکیه، حزب عدالت و توسعة ترکیه این فرصت را به دست آورده با جلب اعتماد عمومی نزدیک به دو دهة ارکان قدرت در ترکیه را در اختیار گیرد. تاریخ روابط ایران و ترکیه به‌عنوان دو همسایة مؤثر در خاورمیانه نشان می‌دهد که روابط دو کشور همواره دارای فرازوفرودهایی بوده و هست. لذا این پرسش مطرح است که، موانع اصلی همگرایی در روابط ایران و ترکیه در دوره حزب عدالت و توسعه چیست؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی میکوشد به سؤال مذکور این‌طور پاسخ دهد که روابط ترکیه با اسرائیل، تفاوت نگرش ایران و ترکیه به بحران سوریه و رقابت منطقه‌ای دو کشور در خاورمیانه برای رهبری از موانع همگرایی دو کشور است. برای تبیین این پژوهش چارچوب نظری عمل‌گرایی با تبعیت از نوواقع‌گرایی در سیاست خارجی ترکیه مدنظر گرفته‌شده است. عمل‌گرایی حزب عدالت و توسعه در سیاست خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای در راهبردهای ترکیه و دستیابی به هدف‌های مدنظر داشته است.
After the military presence in Turkish politics ended, the AKP gained the opportunity to gain public trust in Turkey for nearly two decades. The history of Iran-Turkey relations as two effective neighbors in the Middle East shows that the relations between the two countries have always been up and down. So the question is, what are the main obstacles to the integration of Iran and Turkey in the AKP era? This descriptive-analytical study seeks to answer this question by pointing out that Turkey's relations with Israel, the difference between the attitude of Iran and Turkey to the Syrian crisis, and the regional rivalry of the two countries in the Middle East are leading the way in the integration of the two countries. To explain this research, a theoretical framework of pragmatism with adherence to modernism in Turkish foreign policy is considered. The AKP's pragmatism in foreign policy has played a decisive role in Turkey's strategies and goals.
Machine summary:
اصول اساسي سياست خارجي حزب عدالت و توسعه در منطقه خاورميانه را مي توان به شرح زير دانست : پيگيري نقش محوري در منطقه چندجانبه گرايي و توجه به کشورهاي مسلمان تعريف نقش ميانجيگري در مسائل منطقه اي حرکت به سمت تعادل بخشي در نوع نگاه به سياست هاي غرب آسيا و اروپا؛ ارائه الگويي براي کشورهاي مسلمان و رقابت با الگوي جمهوري اسلامي ايران تلاش براي کاهش مشکلات با همسايگان (Bengio, ٢٠٠٩:١) گرچه اين دکترين از سوي داوود اوغلو نخس توزير سابق ترکيه تئوريزه شده بود و در کتاب «عمق استراتژيک » بيان شد؛ اما در سياست خارجي ترکيه کاربست چنداني پيدا نکرد.
ترکيه در مورد مسئله امنيتي از قبيل فلسطين ديدگاهي کاملا متفاوت دارد؛ در شرايطي که ترکيه در سال هاي اخير سعي کرده به عنوان يک ميانجي به روند صلح خاورميانه و مسائل جاري در خاورميانه کمک کند و ميان اسرائيل با سوريه ، لبنان و گروه هاي فلسطيني توافق ايجاد نمايد، در خصوص جنايات اسرائيل و غزه و جنگ سي وسه روزه ي اسرائيل با لبنان ، ترکيه در سياست خارجي خود و در روابطش با اسرائيل تغييراتي اساسي داده است که اين مسئله اخيرا باعث شد تا روابط دو کشور به مرحله ي عدم رعايت نزاکت سياسي در سطح سفارت بين سفراي دو کشور- ابتدا از جانب اسرائيل - به موضع گيري و بحران تبديل گردد.
(
, 
, 
)
