Abstract:
تجربه تبلیغ تشیع و مکتب اهل‌البیت‰، در فضای بین‌المللی، پس از انقلاب اسلامی ایران، چه به لحاظ کیفی و چه به لحاظ کمی، دچار دگرگونی بنیادینی گردید. در این میان، تجربه تشیع در نیجریه به علت رشد سریع، یگانه است که با وجود حملات مستمر طی دو دهه اخیر علیه آن‌ها منقطع نگردید. در این سپهر، پرسش از مهم‌ترین عوامل موفقیت تبلیغ تشیع در نیجریه، فهم چرایی کنش حرکت اسلامی و رهبر آن شیخ زاکزاکی و جایگاه فعلی شیعیان مبتنی بر ساختار سیاسی ـ اجتماعی نیجریه برای نشان دادن راهبردهای ارتقای وضعیت شیعیان از اهمیت زیادی برخوردار است. مقاله حاضر، نشان می‌دهد که استراتژی تبلیغ اجتماعی، عامل اصلی موفقیت تبلیغ تشیع در نیجریه بوده که توانسته ضمن ارتباط برقرار کردن آموزه‌های اهل‌بیت‰ با مسائل جامعه نیجریه، کنش اجتماعی شیعیان را شکل دهد. این نوشتار، ضمن مطالعه قبیله به عنوان مفهوم بنیادین ساختار اجتماعی نیجریه که در ارتباط با استعمار و شکل‌گیری دولت مدرن، به بحران‌های عمیق اجتماعی انجامیده، نشان داده که کنش هویت‌جو و خودآگاه شیعه، به عنوان کنشی بحران‌زا شناسایی شده است. در پایان، راهبرد بازسازی تصویر شیعه از یک جریان بحران‌ساز به یک جریان سازنده و بازسازی هویتی شیعیان و شکل‌دهی جامعه خودبنیاد شیعه در نیجریه برای برون‌رفت از این چالش‌ها طرح شده که ذیل رویکرد اجتماعی تبلیغ، جامعه شیعه باید روی آموزش، مسأله فقر و مسائل بهداشتی تمرکز کند.
Machine summary:
در اين سپهر، پرسش از مهم‌ترين عوامل موفقيت تبليغ تشيع در نيجريه، فهم چرايي کنش حرکت اسلامي و رهبر آن شيخ زاکزاکي و جايگاه فعلي شيعيان مبتني بر ساختار سياسي ـ اجتماعي نيجريه براي نشان دادن راهبردهاي ارتقاي وضعيت شيعيان از اهميت زيادي برخوردار است.
پاسخ ابتدايي به پرسش طرح‌شده آن است که استراتژي تبليغ اجتماعي تشيع و ارتباط بين مسائل اجتماعي نيجريه با آموزه‌هاي اهل‌بيت(، ضمن موفقيت در رشد کمي شيعيان، موجب شکل‌گيري جامعه خودآگاه و کنش اجتماعي فعال شيعيان در اين کشور شده است، اين کنش هويتي، به دليل ساختار قبيلگي نيجريه، کنشي بحران‌زا شناسايي گرديده که راهبرد بازسازي تصوير شيعه از يک جريان بحران‌ساز به يک جريان سازنده و تبديل جامعه خودآگاه نيجريه به جامعه خودبنياد شيعه پيشنهاد مي‌شود؛ لذا به راه‌کارهايي هم‌چون: آموزش، مسأله فقر و مسائل بهداشتي بايد توجه شود.
بر اين اساس، مقاله حاضر تلاش کرد تا با روش جامعه‌شناسي تطبيقي، ضمن فهمي دروني از جايگاه جامعه شيعه، نشان دهد کنش سياسي ـ اجتماعي حرکت اسلامي نيجريه به رهبري شيخ زاکزاکي، تأثير مثبتي بر رشد تشيع در اين کشور داشته و علاوه بر آن، به دليل وجود گسل‌هاي اجتماعي فعال در اين کشور، تهديداتي را نيز پيش روي جامعه شيعه قرار داده است.
The Shica Status in the Social Structure of Nigeria Dr. Ali Shir-Khani / Sayyid Sa’id Hashemi-Nasab ABSTRACT The experience of proselytizing Shiism and the Ahl al-Bayt school in the international space changed radically after the Islamic Revolution of Iran, both qualitatively and quantitatively; and the Shiites – in effect – turned from a dominated and alienated minority into self-aware and self-founded groups in most parts of the world.
(
, 
, 
)
