Abstract:
یکی از طرحهای تحولی سازمان بسیج مستضعفین در دهه پیشین، طرح صالحین بوده است. برخی کارشناسان در سنوات گذشته اشکالاتی را به این طرح تربیتی وارد نمودهاند که ازجمله این اشکالات، فقدان برنامهریزی لازم جهت کنشگری بسیجیان و انجام فرایند تربیت آحاد بسیجیان بهصورت درونگرا و بدون درنظرگرفتن عرصه عمل و فعالیت است. پاسخ به این اشکال در سه سطح قابل بررسی است: ۱. در سطح نظریه اصلی که ناظر به ایدهها و دیدگاههای متولیان است، ۲. در سطح اجرا که ناظر به عملکرد مجریان است، ۳. در سطح تبیین که ناظر به اسناد سازمانی و آموزشی طرح است. پژوهشهای صورتگرفته، وجود فعالیت را در ابعاد نظری و عرصه اجرا بررسی و اثبات نموده است. در این پژوهش درصدد هستیم تا نگاه به حوزه فعالیت و کنشگری را در اسناد ابلاغی و متون آموزشی سازمان بسیج، ازطریق روش اسنادی و تحلیل دادهبنیاد واکاوی نموده و فعالیت و کنشگری را در این طرح مشخص نماییم. برایناساس، با روش اسنادی و فن نمونهگیری گلوله برفی ۴۴ سند انتخاب شده و با تحلیل کیفی آنها به ۱۴۱ مفهوم و همچنین ۲۰ مقوله رسیده و ضمن تحلیل مقولهها درنهایت به دو مدل مفهومی دست یافتیم. یافتهها حاکی از توجه ویژه به این عرصه میان اسناد صالحین دارد، لذا اشکالات مطروحه، قابل دفاع نیست.پیشنهاد نهایی پژوهش گفتمانسازی قرائت صحیح از آن برای جلوگیری از تسری اشکالات وارده است.
Basij-e-Salehin (Basij of the Righteous People) has been one of the transformational plans of the Basij Mostazafin Organization in the last decade. Some experts have raised up critical points about this training plan, especially on lack of planning for Basij’s activity and the training process of internal- oriented training of the members of Basij without considering the field of action. The answer to these problems can be considered at three levels including 1) the level of the main theory, which deals with the ideas and views of the administrators, 2) the performance level, which regards the enactment of the performers, and 3) the level of explanation, which refers to the organizational and educational documents of the plan. Researches have investigated and proved the existence of activity in theoretical and administrative dimensions. This research is aimed at consideration of the field of activities in the released documents and educational texts of the Basij Organization through documentary method and data analysis, and to identify the activities in this plan. Accordingly, 44 documents were selected by documentary method and snowball sampling technique, by analyzing of which through qualitative analysis, the researchers reached at 141 concepts and 20 categories. The analysis of these categories resulted in two conceptual models. The findings indicated that special attention is paid to this issues in the documents of the Salehin, so the problems raised are not defensible. The researchers finally suggest that the discourse of a correct understanding of be established to prevent the extension of the problems.
Machine summary:
منظور از اين حلقات «جمع محدودي از افراد هم سطح است که به صورت هدف مند به وسيله شرکت در جلسات تربيتي و ارتباط اثربخش در خارج از جلسات ، با هدايت گري، کنترل و جهت بخشي مسئول حلقه ، با مشارکت تمامي اعضاي حلقه و هم افزايي مؤثر، سير مشخصي در عرصه هاي تربيتي، معرفتي، بصيرتي و مهارتي را ميگذرانند و مراتب رشد و تکامل خويش را با مطالعه و مباحثه و هم انديشي و مشاوره و نقش آفريني و انجام عمل صالح در ابعاد مختلف طي مينمايند» (مذهب جعفري و همکاران ١٣٩٦: ٢٢).
سؤال پژوهش حاضر اين است که فارغ از نگاه بنيان گذاران و ديدگاه هاي تربيتي آنها و همچنين فهم مجريان ، نگاه طرح صالحين به ضرورت فعاليت و کنشگري متربيان از پنجره اسناد ابلاغي و آموزشي در سنوات گذشته چيست ؟ پاسخ به اين سؤال ميتواند اولا سياست گذاران و متوليان نظام تعليم وتربيت بسيج را در طراحي چهارچوب صحيح نظام تعليم وتربيت بسيج ياري رسانده و نگاه شفاف تري به بازنگري در فرايندهاي تربيتي بسيج براي آنها ايجاد نمايد.
نتيجه کدگذاري انتخابي (رجوع شود به تصویر صفحه) گزارش يافته هاي تحليلي باتوجه به مفاهيم ، مقوله ها و همچنين تحليل صورت گرفته از مقوله ها و استنتاج ابعاد براساس دو متغير جايگاه کنشگري و نقش آفريني در مباني نظري طرح صالحين و جايگاه فعاليت و کنشگري در سياست گذاري و مديريت تربيتي طرح صالحين ، در اين مرحله ميبايد گزارشي از يافته ها در قالب دو مدل مفهومي تبيين شود.