Abstract:
در این مقاله، نقش والدین و فرد در شکلگیری شخصیت دینی از نظر
رویکردهای روان شناسی و قرآن بررسی شده است. مرز مشترک دین
وروان شناسی امکان رابطهای سازنده وگفتگویی را میان دین و روان شناسی
فراهم میآوردکه راه را برای آموزش و درمان هموار میکند. در این
خصوص رویکردهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند. در رویکرد زیستی
نظر هال وتاثیر تغییرات بلوغ وعطوفت مادر در ایجادنگرشهای مذهبی
بررسی شده است. در دیدگاه روان کاوی مانند نظریه فروید، دیدگاه بدبینانه ای
از دین مطرح میشود و ریشه دین را حل تعارضات غریزی و قدرت پدر و
اطاعت محض از او، میداند. دردیدگاه مثبت یونگ ریشه دین را ناخوداگاه
جمعی میداند که از اجداد ما به ارث مانده وبه هشیارآمدن آن ارزشمند و
سبب احساسی روحانی و دینی خواهد شد. در رویکرد انسان گرایی آلپورت
که بر اساس خود مختاری کنشی است چنانچه دین ازانگیزههای فرعی
آن جدا شود، چنین دینی آگاهی بخش است. فروم گرایش به دین را جزء
انگیزههای روان شناختی انسان میداند. قرآن نیز شخصیت را رفتار ونحوه
عمل انسان میداندکه تحت تاثیرهوای نفسانی و روح معنوی قرار دارد که
در نهایت انسان به اراده خود راهش را انتخاب میکند.
Machine summary:
در رويکرد انسان گرايي آلپورت که بر اساس خود مختاري کنشي است چنانچه دين ازانگيزه هاي فرعي آن جدا شود، چنين ديني آگاهي بخش است .
بندورا: که تاکيد بر يادگيري مشاهده اي دارد،معتقد است سنت هاي مذهبي را کودک از طريق تقليد مي آموزد، يعني به الگوي خود توجه مي نمايد و مي آموزد و اين رفتار را به دليل شباهت بين خود و الگو مي پذيردو آن را در زمان و مقتضي به اجرا در مي آورد و آن هم زماني که پيامد مثبت برايش داشته باشد (ولف ، ١٩٩٦ ).
اين يافته ها نشان مي دهد که مردان و زنان تمايل دارند تا خدا را در قالب پدر يا مادر و اغلب در هر دو جنس ، به صورت مادر است ببينند (نلسون و جونز، ١٩٥٧) و خدا بيشتر چهره مادرانه دارد.
او اعتقاد داشت دين يکي از ديرينه ترين جلوه هاي ذهن آدمي است و هر روان شناسي که به شخصيت مي پردازد نمي تواند آن را ناديده بگيرد.
ارزشمندي اين تجربه وتجربه ،انرژي ليبيدويي را به صورت فرايند رواني که همان تجربه ديني يا معنوي است همراه مي شود(پالمر، ١٣٥٨).
اولين سرنخي را که قرآن مي دهد اين است که رفتار اشخاص ، رنگ و بوي شخصيت آن ها را دارد.
Alpotr & Ross saine ،Johnson، George .
The Social Psychology of Religion .
Efects Of Religious Orientation and Clothing Jornal Of Social Behavior and Personality .
Journal For the Scientifc Study Of Religion Genia , V.