Abstract:
تحلیل گذار و تبدیل نظامهای حکومتی در چرخه نظام- جهان مدرن از عمده مسائل سیاست جهان و ایران است. هدف این پژوهش تحلیل چرخش نظام حکومتی ایران در دهه 1290. ش بر اساس نظریه نظام- جهان مدرن است. مفروض های این مقاله بر تغییرات همگن و بر فرگشت های تقسیمکار جهانی توسط دستگاه دولتی پرتوان تاکید دارد. سؤال اصلی پژوهش این است که تغییر و تبدیل نظام حکومتی ایران از قاجار به پهلوی در دهه 1920 چگونه بر اساس نظام- جهان مدرن قابلتحلیل است؟ در راستای جواب به سؤال فوق این فرضیه بهعنوان جواب موردبررسی قرار میگیرد که گذار نظام حکومتی از قاجار به پهلوی متناسب با چرخش نظام – جهان مدرن در راستای تقسیمکار جهانی و تابعیت سازمان اجتماعی کار صورت پذیرفت. در فرگشت ابتدایی توسط دولت پرتوان کودتای سوم اسفند 1299. ش رخ داد و هژمون قدرت فائقه به شکل خشونتگرایانه و با نقشآفرینی قزاقها نمود یافت. اما سپس با همگنسازی فرهنگی توسط بوروکراتها و متجددین روشنفکر موجبات تابعیت سازمان کار و چرخش از جامعهی حاشیهای به جامعهی نیمه پیرامونی فراهم گردید. و ایران بهمنزلهی منطقهی مزیت مند اقتصادی در انباشت سرمایه بیشتر برای اقتصاد سرمایهداری جهانی ایفای نقش نمود. اطلاعات مقاله به طریق اسنادی جمعآوری و با روش تحلیلی- توصیفی نگارش شده است.
Analyzing the transition and transformation of government systems in the system of the modern world system is one of the major issues of world politics. The purpose of this study is to analyze the rotation of the Iranian system of government in 1920 based on the modern world-system theory. The assumptions in this paper emphasize homogeneous changes and shifts in the global division of labor by a powerful state apparatus. The main question of the research is how the transformation of the Iranian regime from Qajar to Pahlavi in 1920 can be analyzed on the basis of the modern world system? In response to the above question, the hypothesis that the regime's transition from Qajar to side-by-side with the turn of the modern world system in line with the global division of labor and the citizenship of the social work organization is made. In the early development by the powerful government of the third coup d'etat of March 1929, the hegemony of the power of the jurisprudence appeared violently and with the role of the Kazakhs. But then, with cultural homogenization by bureaucrats and modern intellectuals, the organization of work organization and the shift from marginal society to semi-peripheral society was made possible. And Iran, as an economically advantageous region, played a role in accumulating more capital for the global capitalist economy. The information of the article was collected through documents and was written by an analytical-descriptive method.
Machine summary:
وجه تفاوت و تمایز مقاله و پژوهش حاضر در این اسـت کـه اولاً از سـطح تحلیـل سیستمی برخوردار است و تغییر مرتبت را در امتداد نظام - جهان مدرن می بیند و وقـوع کودتای سوم اسفند را به مثابه سرآغاز تحول و در طول نظام جهان سرمایه داری می نگرد، ثانیاً تحلیل می شود که استلزامات تقسیم کار جهانی از جانب نظام - جهان مدرن دریکـی از جوامع پیرامونی (ایران ) توسط دستگاه دولتی پرتوان ایجاد چرخش و تغییر را موجب شد حال آنکه نیاز مبرم دولت محور به نیمه پیرامونی سـاختن ایـران رو بـه تصـاعد بـود ازاین رو به همگن سازی فرهنگی پرداخت .
در آن راستا تشریح می شود که جامعه مرکز و هژمون قدرت جهانی با کودتا سوم اسفند دولت و جامعه ایران را در فرایند تقسیم کار جهانی به دولت و جامعه نیمه پیرامونی سوق می دهد تا بدین طریق به حیات خود و بـه انباشت سرمایه خود استمرار بخشد؛ و با به قدرت رساندن دستگاه دولت پرتوان موجب تغییرات اساسی در قشربندی و طبقات اجتماعی ایـران نیـز حاصـل می شـود؛ بنـابراین کنش های دولت نیمه پیرامونی (بـا ماهیـت دولـت غیـر ازلـی بـه تعبیـر والرشـتاین ) در چارچوب یک نظام - جهان مدرن در تناسب و هماهنگی بوده اسـت ؛ نـه بـه عنوان یـک سطح تحلیل فرد و ویژگی هایش و نه تغییر بر اساس سطح تحلیل دولت و جسـتجو در ١٥٣ ویژگی های آن .