Abstract:
دیابت شاخصترین بیماری آندوکرینی است که در آن به بیان ساده قند خون بالا می رود و به دنبال آن عوارض درازمدت چشمی، کلیوی، عصبی و عروق خونی بروز میکند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی در کنترل و پیشگیری از بیماریها دارای اولویت میباشد. تحقیقات نشان دادهاند که برخی عصارههای گیاهی روی شاخصهای گلایسمیک و قندی در بدن تاثیر بسیاری دارند و میتوانند به عنوان ترکیبات ضد دیابتی در افراد مبتلا به دیابت به منظور پایین آوردن قند خون، مورد استفاده قرار گیرند. عناب[1] یکی از گیاهان دارویی خوراکی است که در زمره گیاهان ضد دیابت قرار دارد. در طب سنتی ایران به مصرف گیاه عناب به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی و کاهندگی قند خونی که دارد، برای پیشگیری و درمان دیابت توصیه میشود. از گذشتههای دور این خاصیت عناب مورد توجه بوده و در سالهای اخیر مطالعات و پژوهشهای بسیاری دراینباره صورت گرفته است. در این مطالعه مروری سعی شده است تحقیقات و پژوهشهایی که در سالهای اخیر در رابطه با تاثیرات گیاه عناب بر شاخصهای گلایسمیک و اثرات آن بر بیماری دیابت صورت گرفته جمعآوری و ارائه گردد.
Machine summary:
در پژوهشی که توسط شیردل و همکاران در سال 1387 روی تأثیر عصاره هیدرو الکلی برگ عناب بر سطح قند خون، لیپیدها و لیپوپروتئینها در رتهای دیابتی شده با آلوکسان مونوهیدرات انجام گرفت در نتایج بخش قند خون مشخص شد که اختلاف میانگین در دو گروه عناب و کنترل دیابتی، قویاً معنیدار است و نتیجه گرفته شد که عصاره هیدروالکلی برگ عناب به طور چشمگیری قند خون را کاهش داده است؛ اما نتایج نشان داد اختلاف میانگینهای مشاهدهشده بین دو گروه عناب و شاهد نیز معنیدار بود که موید این امر است که قند خون توسط عصاره عناب توانسته به طور چشمگیری از مقدار 767.
در سال 1392 گلی ملک آبادی و همکاران اثر پودر میوه گیاه عناب بر پیشگیری از افزایش گلوکز و بروز اختلالات لیپید پروفایل در موش صحرایی را مورد بررسی قراردادند.
در بخشهای دیگر پژوهش نتایج نشان داد تیمار حیوانات با پودر عناب میتواند در موشهای دیابتی مقدار لیپوپروتئین، HDL، تری گلیسیرید و کلسترول را کاهش دهد، به عبارتی پودر عناب دارای اثرات پیشگیریکننده در افزایش این لیپیدها پس از القای دیابت بود ]23[.
مجموعاً نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که میوه عناب حاوی ترکیبات موثری است و میتواند در کنترل و درمان بیماری دیابت مورد استفاده قرار گیرد ]19[.
در تحقیق دیگری در سال 1395 گلی ملک آبادی و همکاران اثرات پودر میوه عناب در افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی و پیشگیری از بروز التهاب ناشی از دیابت در رت موشهای بزرگ آزمایشگاهی را مورد مطالعه قراردادند.