Abstract:
در سالهای اخیر، اراضی بسیاری از شهرهای ایران مخصوصا اراضی حاشیهای شهرها تحت تاثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربری داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شدهاند. با توجه به اینکه در طی سالهای اخیر شهر ماهشهر با پدیده مهاجرت مواجه بوده، تغییر و تحولات قابل توجهی را در کاربری اراضی شهری این شهر شاهد هستیم. تحقیق حاضر در پی ارزیابی تغییرات اراضی شهر ماهشهر در طی سالهای 1335- 1395 میباشد. از این رو برای پی بردن به نوع و میزان تغییرات رخ داده در منطقه مورد مطالعه تصاویر سنجنده لندست TM, ETM, OLI / TIRS و همچنین تحولات جمعیتی این شهر بین سالهای 1335 تا 1395 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. پس از عملیات بارزسازی، برای کشف و ارزیابی تغییرات از روشهای فازی مبتنی بر شدت انطباق (Fuzzy Artmap ) استفاده شده است. نتایج بهدست آمده از این تحقیق نشان داد که، در طی سالهای 1355 تا 1365 که بیشترین مهاجر پذیری را شهر داشته، مساحت فضای سبز و مساحت مراتع تغییرات چندانی نداشته است؛ اما مطابق با رشد فضای شهری در طی سالهای 1365 تا 1375 مساحت فضای سبز و مراتع به شدت کاهش یافته است. بنابراین با رشد جمعیت با تاخیر زمانی فضای سبز و مراتع کاهش یافته است. البته از سالهای 1375 تا 1395 با وجود رشد جمعیت و رشد شهر، فضای سبز نیز افزایش یافته است.
Over the past few years, lands of many cities in Iran, especially marginal lands, have been repurposed due to the urbanization trend and need of citizens for new housing, turning this city parts into lands for construction. Given the facing of Mahshahr city with the phenomenon of immigration in the past years, significant changes have been observed in urban land use of this area. The research aimed to evaluate land changes in Mahshahr city during 1966-2011. To learn about the type and amount of changes, the Landsat images of TM, ETM, OLI/TIRS and the demographic changes of this city in the period of 1956-2011 were assessed. After image enhancement, fuzzy methods based on compliance intensity (Fuzzy Artmap) and comparison after classification (Crosstab) were used to detect and evaluate the changes. According to the results of the study, no significant changes have been observed in the area of green spaces and pastures of Mahshahr during 1976-1986; when the most immigrations to this city occurred. However, given the growth of urban space during 1986-1996, the area of green spaces and pastures significantly decreased. Therefore, the green spaces and pastures of this city reduced due to population growth with a delay. Nevertheless, there has been an increase in the green space area of the city during 1996-2006 despite the population and urban area growth.
Machine summary:
ارزیابی تغییرات کاربري اراضی و پراکنش افقی مناطق شهري با استفاده از تصاویر ماهواره اي (مطالعه موردي شهر ماهشهر در مقطع زمانی)1335 -1395 تاریخ دریافت مقاله: 03/11/69 تاریخ پذیرش نهایی مقاله02/20: 97/ عبدالرضا دانش (گروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران) مریم ایلانلو (گروه جغرافیا، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران) چکیده: در سا لهاي اخیر، اراضی بسیاري از شهرهاي ایران مخصوصًاً اراضی حاشی هاي شهرها تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربري داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شد هاند.
)2 جدول 2: تغییرات در کاربري اراضی شهر ماهشهر (به هکتار) بین سالهاي 5631 تا 1395 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (یافت ههاي تحقیق: نگارندگان) با توجه به شکل 2 و جدول 3 محاسبه روند تغییرات رشد فیزیکی که به روش فازي ارتمپ صورت گرفت، حاکی از این است که مساحت شهر در سال 5331 از 859 هکتار طی یک دوره 01 ساله به 8301 هکتار در سال 5431 افزایش پیدا کرده است.
جدول 4 -روند تغییرات جمعیتی، شهر ماهشهر از سال 5431 الی 1390 {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} (یافت ههاي تحقیق: نگارندگان) هما نطور که در نمودار 1 نمایش داده شده است تا سال 54 روند رشد جمعت نسبتاً کم بوده؛ اما در فاصله 5531 تا 5631 رشد بسیار بالایی جمعیت مشاهده می شود.