Abstract:
دادستان در انجام وظایف خود ملزم به استفاده از دلایل است. این دلایل ممکن است به نفع یا علیه متهم باشند. دادستان بهعنوان عضوی از سیستم دادگستری ملزم است هم به دلایل به نفع و هم به دلایل علیه متهم توجه کند. با توجه به پژوهش، در مورد دلایل به نفع متهم، وظیفه مهم دادستان این است که مانع نشود چنین دلایلی وارد جریان تحقیق، تعقیب و رسیدگی شود. گروهی دیگر از دلایل، دلایل علیه متهم هستند که گرایش به اثبات تقصیر متهم دارند. دادستان در مورد این دلایل نیز دارای وظایفی است. دادستان در این مورد موظف است صحت دلایل علیه متهم را تضمین کند و نباید از دلایل باطل علیه متهم استفاده کند. ارائه دلایل باطل علیه متهم میتواند در هر مرحله از دادرسی کیفری اتفاق بیفتد. منجمله در نظام دادرسی کیفری ایران، در مرحله تحقیقات مقدماتی و مرحله دادرسی ممکن است از طرف مقامات قضایی با سایر اشخاص دخیل در پرونده کیفری دلایل باطلی علیه متهم مطرح شود و دادستان وظیفه دارد در صورت اطلاع از چنین دلایلی، مانع تاثیرگذاری چنین دلایلی بشود. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی سعی در بررسی نقش دادستان در حمایت از حقوق فردی با تاکید بر صحت دلایل خواهیم داشت.
The prosecutor is obliged to use reasons in the performance of his duties. These reasons may be for the benefit or
against the accused. The prosecutor as a member of the judiciary system is required to pay attention to both the
reasons and the reasons for the accused. According to the research, about the reasons in favor of the defendant;
The main task of the prosecutor is to prevent such reasons from entering into the investigation, prosecution and
investigation process. Another group of reasons is the reason for the accused, who are accused of proving guilt.
The prosecutor is also responsible for these reasons. In this case, the prosecutor is required to ensure the
accuracy of the reasons against the accused and should not use the excused reasons against the accused.
Providing void reasons against the accused can occur at any stage of the criminal procedure. Including in Iran's
criminal justice system, in the preliminary investigation phase and the trial stage, judicial authorities may be
brought against the accused by other authorities involved in the criminal case, and the prosecutor has the duty, if
he is aware of such reasons, to prevent the effects of such reasons. To be in this descriptive-analytical study, we
try to investigate the role of the prosecutor in protecting individual rights, emphasizing the accuracy of the
reasons.
Machine summary:
در قوانین دادرسی کیفری ایران قاعده خاصی در این مورد وضع نشده است، ولی شاید از مقرره «قانون نظارت بر رفتار قضات » وظیفه دادستان در منع ارائه دلیل فاسد و مخفی نکردن دلایل به نفع متهم قابل برداشت باشد، زیرا مطابق بند 3 مادهی 16 قانون مذکور: «خودداری از پذیرش مستندات و لوایح طرفین و وکلای آنها جهت ثبت و ضبط فوری در پرونده» از طرف مقامات قضایی تخلف انتظامی محسوب شده است و مطابق بند 3 مادهی 17 همان قانون: «خارج کردن مستندات و لوایح طرفین از پرونده» نیز تخلف انتظامی محسوب شده است.
2-2 ارائه دلایل به نفع متهم در این بخش، به این موضوع پرداخته میشود که آیا دادستان بهعنوان طرف دعوی کیفری موظف است که دلایل به نفع متهم را به قاضی تحقیق یا دادرس ارائه دهد یا خیر؟ در این مورد قاعده کلی این است که دادستان بهعنوان عضوی از سیستم دادگستری و بهعنوان مأمور اجرای عدالت وظیفه دارد اگر دلایلی در جریان دادرسی بدست آمد که مفید به حال متهم میباشد، آن را به سمع دادگاه برساند.
مستفاد از مواد اصلاحی قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب و نیز قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، دادستان در مرحلهی تحقیقات مقدماتی در تعامل با بازپرس و دادیار در صورت وجود دلایلی به نفع متهم ملزم است آن را دخالت دهد که این امر در مواردی از جمله صدور قرارهای تأمین یا قرارهای نهایی یا کیفرخواست نمود پیدا میکند.
وظیفه دادستان در ارائه دلایل به نفع متهم در هنگام تجدیدنظرخواهی نیز نمود پیدا میکند، بند «ج» الحاق شده به ماده 26 قانون تشکیل بیان می داشت که در امور کیفری دادستان از جمله افرادی است که حق درخواست تجدید نظر از حکم برائت یا محکومیت غیرقانونی متهم را دارد.