Abstract:
پژوهش حاضر با هدف تبیین مؤلفههای تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و تحلیل جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزشوپرورش ایران صورت گرفته است. روش پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل اسنادی و تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی محسوب میشود. جامعه موردمطالعه، شامل متون مرتبط با مولفههای تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری و محتوای چهار سند بالادستی است که باتوجهبه ماهیت موضوع از نمونهگیری صرفنظر کرده، از کل جامعه آماری تحقیق بهعمل آمد. ابزارهای اندازهگیری، فرم فیشبرداری و سیاهه تحلیل محتوای محققساخته بوده و دادههای اسنادی به شیوه کیفی و دادههای تحلیل محتوا با استفاده از شاخصهای توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها نشان میدهد که چارچوب مفهومی مولفههای تمدن نوین اسلامی موردنظر مقام معظم رهبری را میتوان در نه مؤلفه تدوین نمود. همچنین، بین اسناد مورد بررسی، 248 مرتبه به مؤلفههای تمدن نوین اسلامی توجه شده است که میزان تراکم آن در مؤلفه ایمان با 40 فراوانی و 12/16 درصد با درجه زیاد و در مؤلفههای پرهیز از سطحینگری و تقلید با 16 فراوانی و 45/6 درصد با درجه بسیارکم قرار دارد. افزونبراین، ییشترین ضریب اهمیت مربوط به سند تحول بنیادین (611/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به سند برنامه درسی ملی (283/0) بوده است.
This study is intended to explain the components of the modern Islamic civilization proposed by the Supreme Leader as well as analyzing its position in the upstream documents of Iranian education. This is a descriptive research following documentary analysis and content analysis through an applied approach. The research population includes all the texts related to the components of the modern Islamic civilization which the Supreme Leader proposes, and the content of four upstream documents, due to the nature of which the entire statistical population are selected. Special forms and research material analysis checklists are used as research tools. The documentary data are analyzed qualitatively, and the content analysis data are analyzed through the indicators described in Shannon entropy analysis process. The results indicated that the conceptual framework of the components of the modern Islamic civilization proposed by the Supreme Leader, can be categorized in nine components. Furthermore, the selected documents included 248 cases of the components regarding modern Islamic civilization, the frequency of individual components contained 40 for faith (16.12%, the most frequent component), and 16 for the component of avoidance of superficiality (6.45%, the lowest frequency). Moreover, the most important document was the Fundamental Transformation Document (0.611), and the least important document was the National Curriculum Document (0.283).
Machine summary:
ازآنجاکه اين اسناد بالادستي به عنوان نقشه راه و قطب نماي حرکت نهادهاي فرهنگي و آموزشي کشور به حساب ميآيند، لازم است تا ازطريق تحليل محتوا مشخص شود که در اين اسناد تاچه اندازه مؤلفه هاي مربوط به تمدن نوين اسلامي موردنظر مقام معظم رهبري مورد تأکيد قرار گرفته اند و همچنين اين اسناد بر کدام يک از مؤلفه هاي مربوط به تمدن نوين اسلامي بيشترين تأکيد را دارند.
درنتيجه ، پژوهش کنوني ميکوشد تا با تبيين مؤلفه هاي تمدن نوين اسلامي ازمنظر مقام معظم رهبري، به تحليل جايگاه آن در اسناد بالادستي آموزش وپرورش ايران بپردازد تا ازاين طريق ، ضمن شناسايي و مشخص نمودن وضعيت موجود، تصوير مناسبي دراختيار مسئولان ، برنامه ريزان و ساير علاقه مندان قرار دهد.
روش پژوهش پژوهش حاضر به شيوه توصيفي شامل تحليل اسنادي و نيز تحليل محتوا١ انجام شد؛ بدين صورت که نخست مؤلفه هاي تمدن نوين اسلامي موردنظر مقام معظم رهبري با روش تحليل اسنادي از متون نظري و سوابق پژوهشي احصا و سپس ميزان توجه به اين مؤلفه ها در اسناد بالادستي آموزش وپرورش ايران مورد تحليل قرار گرفت .
براي تهيه اين برگه ها و چک ليست ، تمامي منابع نظري و پژوهشي مرتبط با تمدن نوين اسلامي موردنظر مقام معظم رهبري و نيز چهار سند بالادستي آموزش وپرورش مورد بررسي واقع شد و سپس ، همان گونه که در جدول شماره ١ و ٢ نشان داده ميشود، عناصر و مؤلفه هاي اصلي مرتبط با چنين تمدني به دست آمد.
ازاين رو، آنچه که ارائه شده است ، پژوهشي نو و مقدماتي براي تحليل جايگاه مؤلفه هاي تمدن نوين اسلامي موردنظر مقام معظم رهبري در اسناد بالادستي آموزش وپرورش ايران است .