Abstract:
یوحنا ابن فِنکی یکی از روحانیان کلیسای نسطوری در قرن هفتم میلادی بود. او خود شاهد سقوط ساسانیان، حمله اعراب به بیزانس و ساسانیان، تعامل مسیحیان با اعراب، شیوع طاعون و قحطی مشهور اواخر سدۀ هفتم میلادی سوریه بود. او اعتقاد داشت از طرفی خدا اعراب را فرستاد تا از ساسانیان انتقام بگیرد زیرا از آنها بدی زیادی به مسیحیان رسیده بود. از طرف دیگر از همان ابتدا در میان مسلمانان دو دستگی ایجاد کرد(اشاره به جنگ امویان و خاندان پیامبر) تا مسیحیان را عزت بخشد. آثار مکتوب مختلفی به او منسوب شده اند. کتاب تاریخ عالم، تنها کتاب کامل ابن فِنکی است که به دست ما رسیده است. این کتاب به زبان سریانی نوشته شده و دارای پانزده فصل است که با خلقت انسان شروع و با فتح جهان توسط اعراب به اتمام می رسد. کتاب تاریخ عالم یکی از آثار با ارزش سده ابتدایی گسترش اسلام است که توسط فردی غیرمسلمان و با شیوه نگارش غیراسلامی نوشته شده است.
John bar Penkaye was one of the clergy of the Nestorian Church in the 7th century AD. He witnessed the Arab invasion of Byzantium and the Sassanids, the interaction of Christians with the Arabs, the spread of the plague and famine of late seventh-century Syria. He believed on one hand God sent the Arabs to take revenge on the Sassanids because the Christians had suffered a lot from them. On the other hand, from the very beginning, he created divisions among Muslims (referring to the war between the Umayyads and the family of the Prophet) in order to honour the Christians. The History of the World is the only complete book by John that has reached us. The book is written in Syriac that begins with the creation of man and ends with the conquest of the world by the Arabs. His book is one of the most valuable works of the first century of the spread of Islam, written by a non-Muslim with a non-Islamic writing style.
Machine summary:
او اعتقاد داشت از طرفی خدا اعراب را فرستاد تا از ساسانیان انتقام بگیرد زیرا از آنها بدی زیادی به مسیحیان رسیده بود.
این کتاب به زبان سریانی نوشته شده و دارای پانزده فصل است که با خلقت انسان شروع و با فتح جهان توسط اعراب به اتمام میرسد.
نویسنده های مسیحی مختلف از مرو، اربیل ، نصیبین و غیره در سده های بعدی از این کتاب نسخه برداری کرده اند و در همۀ آنها به نام یوحنا بنِ فنکی اشاره شده است .
در این نسخه علاوه بر تاریخ عالم ، چهارده متن کوچک مذهبی دیگر از ابنِ فنکی ثبت شده است .
org/stream/SourcesSyriaquesVol. 1AlphonseMingana/MinganaSourcesSyriaqu esVol. 1#page/n148/mode/1up کتاب دیگر ابنِ فنکی به نام در باب بکارت و تقدس میداند و ده متن بعدی را متونی مستقل از هم ؛ این کتاب در سال ١٢٦٢ میلادی در کلیسای تبریز تدوین شده بود.
بخشهای حذف شده شامل توضیحات در مورد طاعون و قحطی بود که یوحنا اعتقاد داشت قصد خداوند از به وجود آوردن آنها تنبیه مسیحیان است .
٣ وقتی آنها فرستاده شدند کنترل همه شاهنشاهیهای روی مسیحیان بین النهرین ساسانی از دوره شاپور دوم ٣٠٩-٣٧٩ آغـاز شـد و پـیش از آن آزاری بـه آنهـا نمیرسید.
منابع دیگر مسیحی مانند (Theophanes, Chronographia یونانی ص ٣٥٦ در مورد سال ٦١٧٠ برابر ٦٧٨ میلادی) نقل کرده اند که معاویـه در ٦٧٨ در ازای تشـکر از مسیحیان این کلیسا را بازسازی کرد.
این افراد از ترس طاعون فرار کرده بودند اما طاعون با آنها به همه جا میرفت .