Abstract:
هدف: بررسی تأثیر جریمه دیرکرد منابع امانی بر بازگشت منابع، هدف پژوهش حاضر است. روششناسی: روش بکار برده شده در این پژوهش، پیمایشی توصیفی است. اعضای کتابخانه‌های عمومی شهرستان کرج که شامل 41400 کاربر( تا پایان سال 97) هستند، تشکیل دهنده جامعه آماری این پژوهش می‌باشند که از این میان 381 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش شرکت کردند. داده های مورد نیاز به کمک پرسشنامه گردآوری شده و با استفاده از نرم افزارهای اکسل و مینیتب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: با توجه به نتایج حاصل از تحلیل دادهها، مشخص شد که کاربران کتابخانه‌های عمومی با جریمه موافق بودند و آن را بر بازگشت بهنگام منابع کتابخانه موثر می‌دانند؛ به طوری که می‌تواند بعنوان عامل مهمی در بازگشت به موقع منابع به کتابخانه در نظر گرفته شود. دلیل تأخیر در بازگشت منابع از سوی کاربران، فراموشی موعد بازگشت کتاب و همچنین نیاز داشتن به منابع را به بهای پرداخت جریمه دیرکرد ذکر کردهاند. بسیاری از کاربران از این که میتوانند منابع را بصورت آنلاین و تلفنی تمدید کنند اظهار بی اطلاعی نمودند. این امر می‌تواند تاکیدی باشد بر اهمیت آموزش کاربران از سوی کتابداران، که به صورت بالقوه می تواند در بازگشت به موقع منابع نقش‌آفرینی کند. از نظر کاربران وجود یادآورهایی قبل و بعد از موعد سررسید منابع، کمک شایانی در بازگشت بهنگام منابع و در نتیجه کاهش میزان دریافت جریمه دیرکرد خواهد داشت. از نظر پاسخ‌دهندگان، جریمه بر تمدید عضویت تأثیری منفی نداشته است.
The purpose of this research was to survey the impact of library fines on returning resources. Overdue fines are one of the mechanisms that is used to ensure returning of library resources. In addition fines bring income to libraries, increase users’ responsibility. Some researchers believe that fines can hinder using the library by users, decrease library efficiency and waste librarian time. Therefor receiving fines is not a suitable mechanism for returning resources. Assessing the impact of overdue fines, in addition to returning information resources, can also measure the keeping of users. The research method was experimental method. Research population included all users of public libraries of Karaj city. The data were gathered using a questionnaire survey. At the end, the data were analyzed using Excel and Minitab. The result showed that Most of the library users were agreed with fines. They believed that fines receiving is an important factor for on time returning of resources. Conclusion: based on the findings of this research, it can be concluded that overdue fines have not had any effect on membership renew but it is an effective reason for returning resources on time.
(
, 
, 
)
