Abstract:
شهر مشهد بهعنوان دومین کلانشهر ایران به واسطه وجود بافت فرسوده گسترده همواره در معرض آسیبهای ناشی از زلزله بوده است. در این پژوهش یک مدل تلفیقی برای اسکان اضطراری زلزلهزدگان در شهر مشهد ارائه شده است. مدل پیشنهادی بر اساس ترکیب سیستم داینامیک، رابطه کوبورن و اسپنس، GIS و مدل مکانیابی ـ تخصیص است. در ابتدا تعداد ساختمانهای تخریب شده در اثر زلزله با استفاده از مدلسازی سیستم داینامیک تخمین زده میشود. در مرحله بعد با استفاده از رابطه تخمین تلفات کوبورن و اسپنس و با استفاده از خروجی سیستم داینامیک، تعداد تلفات ناشی از زلزله احتمالی تخمین زده میشود. در مرحله سوم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مکانهای مستعد در این زمینه انتخاب میشوند و در مرحله پایانی با استفاده از یک مدل مکانیابی ـ تخصیص مکانهای اسکان اضطراری انتخاب شده و جمعیت نیازمند اسکان به آنها تخصیص مییابند. این روش به ازای هر سناریوی محتمل زلزله در شهر مشهد اجرا میشود. به منظور تلفیق تخصیصهای موجود بهازای سناریوهای مختلف از مدل Min Max Regret استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که بیشترین مکان اسکان اضطراری موردنیاز برای پوشش جمعیت بازمانده 223 و کمترین تعداد 93 است؛ همچنین در تخصیص نهایی تعداد 111 مکان اسکان اضطراری انتخاب میشود.
The recent increase in the number of natural disasters, earthquake in particular, underlines the need to investigate the problem of emergency location. In this study, a new hybrid approach is presented for emergency location-allocation problem which incorporates GIS, system dynamics, Coburn and Spence model, and stochastic programming. In the proposed approach, first, the candidate places are identified based on a number of indices using GIS. Since the emergency location demand is considered as an uncertain parameter depending on different scenarios of the earthquake, in the next step, a combination of system dynamics and the casualty estimation model proposed by Coburn and Spence is used to estimate the demand. Then, proposing a stochastic location-allocation model, the demand is assigned to the candidate places determined by GIS. Finally, the minimax regret model is used to identify the final locations.
Machine summary:
ارائه يک مدل تصادفي جديد براي مکان يابي اسکان اضطراري پس از زلزله با استفاده از مدل مينيمم حداکثر زيان (نمونه موردي: شهر مشهد) فرشيد اسماعيلي کاخکي *، زهرا ناجي عظيمي **، عليرضا پويا***، احمد توکلي **** 1 چکيده شهر مشهد به عنوان دومين کلان شهر ايران به واسطه وجود بافت فرسوده گسترده همواره در معرض آسيب هاي ناشي از زلزله بوده است .
در اين پژوهش يک مدل تلفيقي براي اسکان اضطراري زلزله زدگان در شهر مشهد ارائه شده است .
هدف اصلي اين پژوهش ، ارائه يک مدل تلفيقي جديد براي تخمين جمعيت نيازمند اسکان در هر سناريوي محتمل زلزله ، مکان يابي اسکان اضطراري و تخصيص آسيب ديدگان به اين مکان ها در شهر مشهد است .
٢. مباني نظري و پيشينه پژوهش در اين بخش مروري بر مباني نظري موجود در حوزه مکان يابي و تخصيص جمعيت در شرايط اضطراري و بحراني انجام شده و پس از جمع بندي اين پژوهش ها مواردي که در اين پژوهش ها امکان بهبود دارند، مشخص شده است : اسماعيلي و همکاران (٢٠١٩)، براي اسکان اضطراري شهروندان شهر مشهد پس از زلزله يک مدل تخصيص قطعي ارائه کردند.
سناريوهاي مورد استفاده براي تخمين تلفات انساني که در اين پژوهش به کار رفته است ، عبارت اند از: (رجوع شود به تصویر صفحه) مدل تخصيص ـ مکان يابي براي تخصيص جمعيت متقاضي اسکان به مکان هاي اسکان اضطراري.
A multi-objective relief chain location distribution model for urban disaster management.
A Multi-Objective Stochastic Model for an Earthquake Relief Network, Journal of Advanced Transportation.