Abstract:
با توجه به فراگیر بودن تعارضات والد- نوجوان در تعاملات درونخانوادگی و پیامدهای ناخوشایند آن در کوتاهمدت و بلندمدت، توسعه و استفاده از برنامههای مداخلهای، با هدف آموزش مدیریت انطباقی این تعارضها، یک ضرورت پژوهشی اجتنابناپذیر است. بر این اساس، کاهش تعارض والد- نوجوان انجام شد. در این پژوهش 50 مادر (25 نفر در گروه آزمایش، 25 نفر در گروه کنترل) شرکت کردند و قبل و بعد از آموزش، به نسخه والد پرسشنامه سنجش تعارض والد- نوجوان (APCQ) و فهرست سبک حل تعارض (CRSI) پاسخ دادند. برنامه بازآموزی اسنادی به شیوه گروهی برای مادران گروه آزمایش در 7 جلسه دو ساعته اجرا شد. نتایج نشان داد که در کوتاهمدت و بلندمدت، برنامه مداخلهای در افزایش میزان خوشبینی و راهبرد حل مساله مثبت مادران و در کاهش شدت تعارض آنها با نوجوانان و راهبردهای غیرانطباقی منفی موثر بود. نتایج پژوهش حاضر از نقش تعیین کننده برنامه بازآموزی اِسنادی به کمک تقویت تفکر خوشبینانه و بهبود مهارتهای حل تعارضات بینفردی، در کاهش شدت تجارب متعارض والد- نوجوان به طور تجربی حمایت کرد.
Given the widespread phenomenon of parent-adolescent conflicts in family interactions and unpleasant consequences of them in the short and long term, the development and use of intervention programs, with the aim of training adaptive management of these conflicts, is an inevitable research necessity. Therefore, this study aimed to determine the effectiveness of attribution retraining intervention program on conflict solution style, optimism and reducing parent-adolescent conflicts. Fifty mothers participated in this study (25 each). In both experimental and control groups, before and after training, mothers responded the parent version of the Adolescent-Parent Conflicts Questionnaire (APCQ), Life Orientation Test-Revised (LOT-R) and Conflict Resolution Styles Inventory (CRSI). The attribution retraining program for mothers in experimental group was administered in 7 two-hour sessions. The results showed that the intervention program, in short and long-term, was effective in increasing the amount of optimism and positive problem solving and in reducing the severity of their conflict with adolescents and non-adaptive strategies. The results of this study empirically supported the determining role of attribution retraining program to help strengthen optimistic thinking and interpersonal conflict resolution skills, and to reduce the severity of conflicting experiences of parents with their adolescents.
Machine summary:
اثربخشی برنامه بازآموزی اِسنادی مبتنی بر مدل پردازش اطلاعات اجتماعی کرک و داج بر سبک حل تعارض، خوشبینی و کاهش تعارضات والد- نوجوان در مادران The effectiveness of attributional retraining program based on Crick & Dodge' social information processing model on conflict solution style, optimism and reducing of parent-adolescent conflict among mothers علی خدایی*، حسین زارع و احمد علیپور دانشگاه پیام نور امید شکری دانشگاه شهید بهشتی Ali Khodaei, Hossein Zare & Ahmad Alipour Payam Noor University Omid Shokri Shahid Beheshti University با توجه به فراگیر بودن تعارضات والد- نوجوان در تعاملات درونخانوادگی و پیامدهای ناخوشایند آن در کوتاهمدت و بلندمدت، توسعه و استفاده از برنامههای مداخلهای، با هدف آموزش مدیریت انطباقی این تعارضها، یک ضرورت پژوهشی اجتنابناپذیر است.
بر این اساس، گروه کثیری از محققان با تاکید بر نقش تعیینکننده کیفیت روابط خانوادگی در پیشبینی مشخصههای اصلی مدل کیفی تحول آتی کودکان و نوجوانان در ابعاد مختلف خاطرنشان ساختهاند که پدیدایی تعارض در روابط والدین و فرزندان و بهرهگیری از راهبردهای غیرانطباقی 11 برای مدیریت چنین موقعیتهایی در بین والدین با ویژگیهایی مانند ارزیابی شناختی منفی از کیفیت تعامل بیننسلی 12 (استوکز و ریگرینوس، 2009) نمایش رفتارهای ناسازگارانه (سندرس، پیدجین، گراویستوک، کانورس، براون و همکاران، 2004؛ ویسانی، شهنی ییلاق، عالیپور و مهرابیزاده هنرمند، 1394) افسردگی (ناین، لیونگ و چانگ، 2011) و سوء مصرف مواد (چاپلین و همکاران، 2012) همراه است.
با توجه به نتایج مطالعات مختلف، درباره ضرورت انجام مطالعاتی با هدف تجهیز روانشناختی والدین برای رویارویی سازگارانه با مطالبات چالشانگیز تعاملات درونخانوادگی، پژوهش حاضر در نظر دارند که برای اولین بار از طریق طرح یک برنامه مداخلهای مبتنی بر بازآموزی اسنادی 3 ، در قلمرو مطالعاتی مدیریت انطباقی تعارض والد نوجوان، اثربخشی این برنامه آموزشی را به طور تجربی مورد آزمون قرار دهند.